تولید چربی پشم از پساب‌های کارخانه‌های پشم‌شویی

کیانوش نمایان، مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری ووکس گفت: لانولین یا چربی پشم، مومی است که توسط غدد چربی گوسفند ترشح می‌شود. این ماده گوسفند را از مخاطرات آب وهوایی محافظت می‌کند.

وی گفت: لانولین و مشتقات آن به عنوان عامل امولسیون کننده آب و روغن، نرم کننده، مرطوب کننده، تثبیت کننده و پلاستی سایزر در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی، تسلیحات نظامی، غذایی، نفت، رنگ، عمران، چرم سازی و … استفاده می‌شود.

دانشمند و فناور برتر کشور درباره کاربرد‌های لانولین در صنایع دارویی اظهارکرد: لانولین تنها منبع تولید کلسترول و پیش ماده D۳ است.

به گفته نمایان، لانولین در پماد‌های پوستی به عنوان ترمیم کننده پوست، در شیاف‌ها به عنوان انتقال دهنده دارو، در نوار‌های چسب جراحی به عنوان عامل پلاستی سایزر و عامل تسریع در روند بهبود زخم، در نخ‌های بخیه به عنوان عامل تسریح در روند بهبود زخم، در پانسمان ها، پماد‌های سوختگی و اسپری‌های زخم به عنوان امولسیفایر، تثبیت کننده، نرم کننده و عامل تسریع در روند بهبود زخم کاربرد دارد.

وی افزود: لانوین در صنایع غذایی نیز به عنوان عاملی برای افزایش ارزش غذایی روغن‌ها و محصولات لبنی با استفاده از D۳، در صمغ‌های جویدنی به عنوان یک ماده افزودنی غذایی و در صنایع عمرانی به عنوان افزودنی در آسفالت به عنوان تثبیت کننده و جلوگیری از ترک خوردگی و به عنوان عامل تثبیت کننده در بتن‌های مورد استفاده در سدسازی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی تصریح کرد: خودرگی فلزات سالانه هزینه‌های زیادی را برای صنایع اعمال می‌کند لانولین این پتانسیل را در فلزات ایجاد می‌کند که به عنوان عاملی برای جلوگیری از پوسیدگی و خوردگی در بستر‌های داخلی فلزات استفاده شود. روغن لانولین برای حفاظت و نگهداری از ابزار و ادوات نظامی و کشتی‌ها و … در برابر آب دریا وباران‌های اسیدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به گفته وی لانولین در صنایع آرایشی و بهداشتی در کرم‌ها و لوسیون‌های مراقبت از پوست، فوم‌های صورت، صابون‌های بهداشتی، در افترشیوها، رژ لب، محصولات آرایشی چشم، شامپو‌ها و اسپری‌های مو و .. کاربرد دارد. 

ایران هفتمین کشور تولید کننده لانولین

نمایان به ضرورت اجرای این طرح پرداخت و گفت: منبع اصلی لانولین پشم است. امروزه پشم شویی جز آلاینده‌ترین پساب‌های دنیا محسوب می‌شود؛ در حال حاضر هم ۲۰ کارخانه پشم شویی فعال در ایران داریم که متاسفانه محیط زیست هیچ اهمیتی به این پساب‌های با ارزش ندارد.

مدیر شرکت خاطر نشان کرد: این پساب‌ها دور ریخته می‌شوند. مجموعه ما در این طرح پساب‌ها را تصفیه کرده و به چرخه کارخانه‌ها یا زمین‌های کشاورزی باز می‌گردانیم و مواد با ارزش پساب‌ها _لانولین_ را نیز استخراج می‌کنیم.

وی با بیان اینکه هر کارخانه پشم شویی روزانه ۱۲۰ هزار لیتر آب از چاه‌های زیرزمینی استفاده می‌کند، افزود: با اجرای این طرح ما می‌توانیم از استفاده از این آب‌ها و افت و فرونشست برخی از مناطق کشور پیشگیری کنیم.

نمایان ادامه داد: اکنون این طرح در ۵ کارخانه پشم شویی تبریز، دو کارخانه پشم شویی تهران و در کارخانه‌های پشم شویی شیراز و اصفهان اجرایی شده است.

وی تاکید کرد: پیش از این دانش این فناوری تنها در انحصار شش کشور استرالیا، اسپانیا، نیوزلند، هند، چین و آمریکا بود. اکنون ایران نیز در زمره هفتمین کشور برتر دنیا در تولید این ماده محسوب می‌شود.

نمایان به مشکلات اجرایی این طرح اشاره کرد و گفت: هرچند اکنون این طرح جزو طرح‌های برگزیده معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری محسوب می‌شود و این محصول نیز دانش بنیان است، اما هنوز حمایتی بدان معنا که این فناوری در سطح دنیا عرضه و به تولید انبوه برسد، از سوی هیچ ارگان و نهاد دولتی نشده‌ است.

وی تاکید کرد: امیدواریم دولت جدید از دانشمندان و نخبگان حمایت بیشتری به عمل آورد تا ضمن جلوگیری از خروج نخبگان با بومی سازی محصولات خارجی به دنیا ثابت کنیم جوانان ایرانی قادر به ساخت هر محصول تحریم شده‌ای هستند.