فرمت مقاله isi فارسی

فرمت مقاله ISI برای انتشار در نشریات معتبر و پذیرش در مقطع دکتری حیاتی است. این فرمت شامل ساختار استاندارد و جزئیات نگارشی است که اغلب توسط هر مجله تعیین می‌شود و رعایت دقیق آن برای پذیرش مقاله ضروری است.

نگارش و تدوین یک مقاله علمی پژوهشی برای انتشار در ژورنال‌های معتبر بین‌المللی که در پایگاه داده ISI (Institute for Scientific Information) که اکنون بخشی از Clarivate Analytics است نمایه می‌شوند نیازمند رعایت مجموعه‌ای از قواعد و استانداردهای فرمت‌بندی دقیق است. این استانداردها نه تنها به خوانایی و وضوح محتوای علمی کمک می‌کنند بلکه فرآیند داوری و پذیرش مقاله را نیز تسهیل می‌بخشند. تسلط بر این قواعد نگارشی برای پژوهشگران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی به‌ویژه در مقطع دکتری از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا انتشار مقاله در نشریات ISI اغلب یکی از پیش‌نیازهای اصلی برای دفاع از پایان‌نامه یا ارتقای علمی محسوب می‌شود. درک صحیح از اجزای مختلف یک مقاله ISI نحوه چیدمان آن‌ها و جزئیات مربوط به قالب‌بندی متن جداول اشکال و منابع گامی اساسی در جهت موفقیت در فرآیند انتشار است. این راهنما به تفصیل به بررسی این جنبه‌ها می‌پردازد و با ارائه توضیحات جامع مسیر را برای نگارش مقاله‌ای منطبق با استانداردهای بین‌المللی هموار می‌سازد. اهمیت توجه به جزئیات کوچک در فرمت‌بندی را نمی‌توان نادیده گرفت زیرا حتی اشکالات جزئی نیز می‌توانند منجر به تاخیر در فرآیند داوری یا حتی رد اولیه مقاله شوند.

مقاله ISI چیست

مقاله ISI به مقاله‌ای اطلاق می‌شود که در یکی از مجلات علمی نمایه شده در پایگاه داده Web of Science (قبلاً توسط Institute for Scientific Information یا ISI مدیریت می‌شد) منتشر شده است. این پایگاه داده یکی از معتبرترین منابع برای ارزیابی کیفیت و تاثیرگذاری نشریات علمی در سطح جهان محسوب می‌شود. مجلاتی که در Web of Science نمایه می‌شوند از فیلترهای ارزیابی دقیقی عبور کرده‌اند که شامل بررسی کیفیت علمی فرآیند داوری تنوع جغرافیایی نویسندگان و اعضای هیئت تحریریه و استانداردهای نشر می‌شود. انتشار مقاله در چنین مجلاتی نشان‌دهنده اعتبار علمی بالا و کیفیت پژوهش انجام شده است. این مقالات به دلیل دسترسی گسترده در سطح بین‌المللی و نمایه‌سازی در پایگاه‌های داده معتبر بیشتر دیده می‌شوند و احتمال استناد به آن‌ها توسط سایر پژوهشگران افزایش می‌یابد. این امر منجر به افزایش ضریب تاثیرگذاری (Impact Factor) مجله و اعتبار نویسنده می‌شود. مقالات ISI نقش مهمی در ارتقای علمی پژوهشگران پذیرش در دانشگاه‌های معتبر بین‌المللی و دریافت گرنت‌های پژوهشی ایفا می‌کنند. آن‌ها معمولاً حاصل پژوهش‌های اصیل و نوآورانه هستند که به دانش موجود در یک حوزه علمی خاص افزوده‌اند و از یک ساختار استاندارد و روش‌شناسی دقیق پیروی می‌کنند. بنابراین مقاله ISI صرفاً یک فرمت نگارشی نیست بلکه نشانه‌ای از اعتبار و کیفیت بالای محتوای علمی است که در یک بستر مورد تایید جهانی منتشر شده است.

اهمیت فرمت بندی در مقالات ISI

فرمت‌بندی دقیق در مقالات ISI اهمیتی حیاتی دارد که فراتر از صرفاً زیبایی ظاهری است. رعایت دستورالعمل‌های فرمت‌بندی مجله نخستین گام برای نشان دادن حرفه‌ای بودن نویسنده و دقت در کار پژوهشی است. هنگامی که یک مقاله برای مجله‌ای ارسال می‌شود ابتدا توسط ویراستار یا هیئت تحریریه از نظر انطباق با دستورالعمل‌های نگارشی بررسی می‌شود. عدم رعایت این قواعد می‌تواند منجر به رد اولیه مقاله (Desk Rejection) شود حتی پیش از آنکه محتوای علمی آن توسط داوران متخصص ارزیابی شود. این به این دلیل است که ویراستاران حجم بالایی از مقالات را دریافت می‌کنند و مقاله‌ای که از همان ابتدا با فرمت مورد نظر مجله همخوانی نداشته باشد نشان‌دهنده عدم توجه نویسنده به جزئیات و کاهش احتمال پذیرش آن در مراحل بعدی است. علاوه بر این فرمت‌بندی استاندارد به خوانایی و وضوح مقاله کمک می‌کند. یک ساختار منطقی استفاده صحیح از عناوین و زیرعنوان‌ها قالب‌بندی مناسب جداول و اشکال و سیستم استناددهی یکنواخت باعث می‌شود داوران و خوانندگان بتوانند به راحتی اطلاعات کلیدی را پیدا کرده و جریان منطقی پژوهش را دنبال کنند. این امر فرآیند داوری را تسریع می‌بخشد و درک صحیح محتوای علمی را تضمین می‌کند. همچنین فرمت‌بندی صحیح برای نمایه‌سازی دقیق مقاله در پایگاه‌های داده مانند Web of Science ضروری است. اطلاعات متادیتای مقاله مانند عنوان چکیده کلمات کلیدی و منابع باید به درستی قالب‌بندی شوند تا به آسانی قابل جستجو و بازیابی باشند. بنابراین فرمت‌بندی نه تنها یک الزام شکلی است بلکه عاملی کلیدی در موفقیت مقاله در فرآیند انتشار و افزایش دیده‌شدن آن پس از پذیرش محسوب می‌شود.

ساختار کلی مقاله ISI

ساختار کلی یک مقاله ISI معمولاً از یک الگوی استاندارد پیروی می‌کند که به عنوان ساختار IMRaD شناخته می‌شود: Introduction (مقدمه) Methods (روش‌شناسی) Results (نتایج) و Discussion (بحث). این چهار بخش ستون فقرات اصلی مقاله را تشکیل می‌دهند و منطق جریان پژوهش را از طرح مسئله تا ارائه یافته‌ها و تفسیر آن‌ها دنبال می‌کنند. با این حال یک مقاله کامل ISI شامل بخش‌های دیگری نیز هست که در ابتدا و انتهای این ساختار اصلی قرار می‌گیرند و اطلاعات ضروری دیگری را ارائه می‌دهند. این بخش‌ها شامل عنوان نام نویسندگان و وابستگی سازمانی چکیده کلمات کلیدی و در انتها بخش‌های نتیجه‌گیری تقدیر و تشکر (در صورت لزوم) و فهرست منابع هستند. گاهی اوقات بخش نتایج و بحث با هم ادغام می‌شوند (Results and Discussion). همچنین برخی مجلات ممکن است بخش‌های تکمیلی مانند پیوست‌ها (Appendices) یا اطلاعات پشتیبان آنلاین (Supporting Information) را نیز بپذیرند. هدف از این ساختار استاندارد ارائه اطلاعات پژوهش به شیوه‌ای منطقی قابل فهم و قابل تکرار است تا خوانندگان بتوانند به سرعت جنبه‌های مختلف مطالعه را درک کنند. هر بخش از این ساختار وظیفه مشخصی دارد و باید اطلاعات مربوط به خود را به طور کامل و بدون تداخل با بخش‌های دیگر ارائه دهد. رعایت این ساختار کلی و اطمیناق از وجود تمام بخش‌های لازم گام اول در فرمت‌بندی مقاله بر اساس استانداردهای ISI و دستورالعمل‌های مجله است.

عنوان مقاله ISI

عنوان مقاله اولین چیزی است که خوانندگان و داوران با آن مواجه می‌شوند و نقش حیاتی در جلب توجه و انتقال پیام اصلی پژوهش دارد. یک عنوان خوب باید دقیق مختصر و جذاب باشد و به وضوح موضوع اصلی و متغیرهای کلیدی مطالعه را بیان کند. عنوان نباید بیش از حد طولانی یا مبهم باشد و معمولاً تعداد کلمات یا کاراکترهای آن توسط مجلات محدود می‌شود (مثلاً ۱۵ تا ۲۰ کلمه). استفاده از کلمات اختصاری یا اصطلاحات تخصصی بسیار نادر در عنوان توصیه نمی‌شود مگر اینکه کاملاً رایج و شناخته شده باشند. عنوان باید به گونه‌ای انتخاب شود که به خوانندگان کمک کند تا به سرعت تشخیص دهند آیا مقاله با حوزه مورد علاقه آن‌ها مرتبط است یا خیر. همچنین عنوان نقش مهمی در قابلیت جستجوی مقاله در پایگاه‌های داده علمی ایفا می‌کند؛ بنابراین گنجاندن کلمات کلیدی اصلی پژوهش در عنوان می‌تواند به افزایش دیده شدن مقاله کمک کند. عنوان باید بازتابی صادقانه از محتوای مقاله باشد و از اغراق یا ادعاهای بی‌اساس پرهیز کند. انتخاب عنوان مناسب نیازمند دقت و وسواس است و اغلب پس از اتمام نگارش کل مقاله زمانی که تصویر کاملی از یافته‌ها و پیام اصلی پژوهش شکل گرفته است نهایی می‌شود. برخی مجلات ممکن است علاوه بر عنوان اصلی خواهان یک عنوان کوتاه (Running Head) نیز باشند که معمولاً در بالای صفحات مقاله چاپ شده قرار می‌گیرد و تعداد کاراکترهای آن بسیار محدودتر است. توجه به این جزئیات در راهنمای نویسندگان مجله ضروری است.

چکیده مقاله ISI

چکیده خلاصه‌ای فشرده و جامع از کل مقاله است که در ابتدای آن قرار می‌گیرد و به خواننده اجازه می‌دهد تا در سریع‌ترین زمان ممکن از محتوا روش یافته‌ها و نتیجه‌گیری اصلی پژوهش مطلع شود. این بخش معمولاً بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ کلمه است هرچند این محدودیت کلمه می‌تواند بسته به مجله متفاوت باشد. چکیده باید خودکفا باشد به این معنی که برای درک آن نیازی به مراجعه به متن اصلی مقاله نباشد. ساختار چکیده معمولاً شامل بخش‌های زیر است هرچند لزوماً با عناوین مجزا نوشته نمی‌شوند: ۱. زمینه و هدف پژوهش (Background/Objective): چرایی انجام پژوهش و مسئله‌ای که مطالعه به آن می‌پردازد. ۲. روش‌شناسی (Methods): خلاصه‌ای از نحوه انجام پژوهش شامل شرکت‌کنندگان ابزارها و روش‌های جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها. ۳. یافته‌ها (Results): مهم‌ترین نتایج به دست آمده از پژوهش به صورت کمی یا کیفی. ۴. نتیجه‌گیری (Conclusion): اصلی‌ترین نتیجه‌گیری حاصل از یافته‌ها و اهمیت یا کاربرد آن‌ها. برخی مجلات ممکن است چکیده ساختاریافته (Structured Abstract) را ترجیح دهند که در آن این بخش‌ها با عناوین مشخص (مانند Background, Methods, Results, Conclusion) از یکدیگر جدا می‌شوند. در چکیده باید از ارجاع‌دهی به منابع یا جداول و اشکال موجود در متن اصلی خودداری شود. همچنین استفاده از کلمات اختصاری غیررایج یا علائم خاص که در متن اصلی تعریف شده‌اند در چکیده توصیه نمی‌شود مگر اینکه کاملاً ضروری و شناخته شده باشند. نگارش چکیده نیازمند مهارت در خلاصه‌سازی و انتخاب اطلاعات کلیدی است و اغلب پس از اتمام نگارش تمام بخش‌های دیگر مقاله انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که به درستی منعکس‌کننده محتوای نهایی است.

کلمات کلیدی مقاله ISI

کلمات کلیدی مجموعه‌ای از واژه‌ها یا عبارات کوتاه هستند که مهم‌ترین مفاهیم موضوعات و متغیرهای پژوهش را توصیف می‌کنند. این کلمات بلافاصله پس از چکیده قرار می‌گیرند و نقش حیاتی در نمایه‌سازی مقاله در پایگاه‌های داده علمی و قابلیت جستجوی آن دارند. هدف اصلی از کلمات کلیدی کمک به خوانندگان و موتورهای جستجوی پایگاه‌های داده برای یافتن مقاله بر اساس موضوع مورد علاقه آن‌ها است. معمولاً تعداد کلمات کلیدی بین ۳ تا ۷ کلمه یا عبارت است اما این تعداد نیز توسط مجله تعیین می‌شود. انتخاب کلمات کلیدی باید با دقت انجام شود. آن‌ها باید به اندازه کافی خاص باشند تا مقاله را به درستی طبقه‌بندی کنند اما نه آنقدر خاص که کسی آن‌ها را جستجو نکند. بهتر است کلماتی انتخاب شوند که در عنوان یا چکیده مقاله نیز به کار رفته باشند اما تکرار بیش از حد نیز توصیه نمی‌شود. کلمات کلیدی می‌توانند شامل اصطلاحات تخصصی رایج در حوزه پژوهش نام متغیرهای اصلی روش تحقیق مورد استفاده یا جمعیت مورد مطالعه باشند. برخی مجلات ممکن است از نویسندگان بخواهند کلمات کلیدی را از یک فهرست کنترل شده (مانند Medical Subject Headings – MeSH برای مقالات پزشکی) انتخاب کنند تا از استانداردسازی و دقت در نمایه‌سازی اطمینان حاصل شود. در هر صورت کلمات کلیدی باید به درستی منعکس‌کننده محتوای اصلی و تمرکز مقاله باشند. انتخاب کلمات کلیدی مناسب می‌تواند به افزایش تعداد دفعات دیده شدن و استناد به مقاله کمک کند بنابراین این بخش کوچک از مقاله نیز اهمیت قابل توجهی در موفقیت انتشار دارد.

مقدمه مقاله ISI

مقدمه اولین بخش اصلی بدنه مقاله است که زمینه پژوهش را فراهم می‌کند اهمیت موضوع را تبیین می‌کند وضعیت دانش فعلی در آن زمینه را با مرور مختصر ادبیات نشان می‌دهد و در نهایت سؤال پژوهش فرضیه‌ها یا اهداف مطالعه را بیان می‌کند. مقدمه معمولاً با یک بحث کلی‌تر در مورد حوزه پژوهش آغاز می‌شود و سپس به تدریج به سمت موضوع خاص مطالعه محدود می‌شود. در این بخش نویسنده باید نشان دهد که چرا این پژوهش مهم و ضروری است و چه شکافی در دانش موجود وجود دارد که مطالعه حاضر قصد پر کردن آن را دارد. مرور ادبیات در مقدمه نباید به صورت جامع و طولانی باشد (این کار معمولاً در مقالات مروری انجام می‌شود) بلکه باید به گونه‌ای باشد که خواننده را با پیشینه موضوع آشنا کرده و ضرورت انجام پژوهش فعلی را توجیه کند. ارجاع‌دهی به منابع معتبر در این بخش برای حمایت از ادعاها و نشان دادن تسلط نویسنده بر ادبیات موضوع حیاتی است. در پایان مقدمه نویسنده باید به وضوح سؤال اصلی پژوهش فرضیه‌های مورد آزمون یا اهداف مشخص مطالعه را بیان کند. این بخش باید به گونه‌ای نوشته شود که خواننده را متقاعد کند که مطالعه حاضر ارزشمند است و شایسته پیگیری و خواندن بخش‌های بعدی مقاله است. لحن مقدمه باید علمی و رسمی باشد اما در عین حال جذابیت کافی برای ترغیب خواننده به ادامه مطالعه را داشته باشد. طول مقدمه می‌تواند بسته به مجله و پیچیدگی موضوع متفاوت باشد اما معمولاً بیش از ۲۰-۱۵ درصد کل مقاله نیست.

روش شناسی در مقاله ISI

بخش روش‌شناسی (Materials and Methods یا Methodology) به تفصیل نحوه انجام پژوهش را شرح می‌دهد. هدف اصلی این بخش ارائه اطلاعات کافی و دقیق به خواننده است تا بتواند درک کند که پژوهش چگونه انجام شده و در صورت لزوم آن را تکرار کند. این بخش باید شامل جزئیات مربوط به طرح پژوهش (مانند کارآزمایی بالینی مطالعه مقطعی مطالعه کیفی و غیره) جامعه و نمونه مورد مطالعه (نحوه انتخاب تعداد ویژگی‌های دموگرافیک) ابزارهای جمع‌آوری داده‌ها (مانند پرسشنامه دستگاه‌های اندازه‌گیری پروتکل‌های آزمایشگاهی) روش‌های جمع‌آوری داده‌ها و شیوه‌های تحلیل داده‌ها باشد. در مطالعات آزمایشگاهی جزئیات مربوط به مواد شیمیایی تجهیزات و پروتکل‌های آزمایشی باید به دقت ذکر شوند. در مطالعات انسانی ملاحظات اخلاقی نحوه کسب رضایت آگاهانه و تاییدیه کمیته اخلاق پژوهش باید بیان شوند. در بخش روش‌شناسی باید از زبان دقیق و اصطلاحات فنی مناسب استفاده شود. استفاده از زیرعنوان‌ها برای سازماندهی بخش‌های مختلف روش‌شناسی (مانند شرکت‌کنندگان ابزارها رویه‌ها تحلیل داده‌ها) می‌تواند به خوانایی بیشتر کمک کند. ارجاع‌دهی به منابع در این بخش معمولاً برای توصیف ابزارهای استاندارد یا روش‌های تحلیل آماری رایج که پیشتر منتشر شده‌اند صورت می‌گیرد. این بخش باید به گونه‌ای نوشته شود که هیچ ابهامی در مورد چگونگی انجام پژوهش باقی نماند و اعتبار و پایایی یافته‌ها را تضمین کند. تفصیل در این بخش به داوران و خوانندگان اجازه می‌دهد تا اعتبار روش‌های به کار رفته و در نتیجه قابلیت اطمینان یافته‌ها را ارزیابی کنند.

بخش نتایج در مقاله ISI

بخش نتایج (Results) به ارائه عینی و بی‌طرفانه یافته‌های اصلی پژوهش اختصاص دارد. در این بخش نویسنده صرفاً داده‌های به دست آمده را گزارش می‌کند و از تفسیر یا بحث در مورد آن‌ها خودداری می‌کند (این کار در بخش بحث و بررسی انجام می‌شود). نتایج می‌توانند به صورت متن جداول و اشکال ارائه شوند. متن باید یافته‌های کلیدی را برجسته کند و خواننده را به جداول و اشکال مربوطه هدایت کند. جداول و اشکال باید به گونه‌ای طراحی شوند که خودگویا باشند یعنی بدون نیاز به مراجعه به متن اصلی نیز قابل فهم باشند. آن‌ها باید دارای عنوان یا شرح مناسب برچسب‌های واضح برای محورها یا ستون‌ها و واحدهای اندازه‌گیری باشند. اعداد و آمار باید با دقت گزارش شوند شامل اندازه‌های اثر مقادیر P فاصله‌های اطمینان و سایر آماره‌های مناسب. نتایج باید به ترتیب منطقی ارائه شوند که معمولاً با توصیف نمونه یا داده‌های پایه آغاز شده و سپس به یافته‌های اصلی مرتبط با سؤالات یا فرضیه‌های پژوهش پرداخته می‌شود. استفاده از زیرعنوان‌ها در این بخش می‌تواند به سازماندهی نتایج کمک کند. نکته مهم این است که تمام نتایج مرتبط با سؤالات پژوهش باید گزارش شوند حتی اگر برخلاف انتظار باشند. همچنین نتایجی که در جداول یا اشکال ارائه شده‌اند نباید به طور کامل در متن تکرار شوند بلکه متن باید به نکات برجسته یا روندهای اصلی اشاره کرده و خواننده را به منبع کامل‌تر (جدول یا شکل) ارجاع دهد. وضوح دقت و عینیت اصول کلیدی در نگارش بخش نتایج هستند.

بحث و بررسی در مقاله ISI

بخش بحث و بررسی (Discussion) قلب مقاله ISI محسوب می‌شود جایی که نویسنده به تفسیر تحلیل و تبیین یافته‌های به دست آمده می‌پردازد. این بخش فرصتی است تا نویسنده اهمیت نتایج خود را بیان کند آن‌ها را در بستر دانش موجود قرار دهد و به سؤالات پژوهش پاسخ دهد. بحث معمولاً با خلاصه‌ای کوتاه از یافته‌های اصلی آغاز می‌شود و سپس به مقایسه این یافته‌ها با نتایج پژوهش‌های قبلی می‌پردازد که در بخش مقدمه به آن‌ها اشاره شده بود. نویسنده باید توضیح دهد که یافته‌های او چگونه با پژوهش‌های پیشین همخوانی دارند یا از آن‌ها متفاوت هستند و دلایل احتمالی این تفاوت‌ها را بررسی کند. این بخش همچنین باید شامل بحث در مورد پیامدهای نظری و عملی یافته‌ها باشد. محدودیت‌های پژوهش نیز باید به صورت شفاف بیان شوند. هیچ پژوهشی کامل نیست و اذعان به محدودیت‌ها نشان‌دهنده صداقت علمی و دقت نظر نویسنده است. در نهایت نویسنده می‌تواند پیشنهاداتی برای پژوهش‌های آینده ارائه دهد که بر اساس یافته‌ها و محدودیت‌های مطالعه حاضر شکل گرفته‌اند. لحن بخش بحث باید تحلیلی و انتقادی باشد. ارجاع‌دهی به منابع در این بخش برای حمایت از تفسیرها و مقایسه‌ها ضروری است. ساختار این بخش می‌تواند متفاوت باشد اما معمولاً از خاص به عام حرکت می‌کند: ابتدا تفسیر یافته‌های خاص مطالعه حاضر سپس ارتباط آن‌ها با ادبیات گسترده‌تر و در نهایت پیامدها و جهت‌گیری‌های آینده. طول بخش بحث معمولاً طولانی‌تر از بخش نتایج است و فضای بیشتری برای تحلیل و استدلال فراهم می‌کند.

نتیجه گیری مقاله ISI

بخش نتیجه‌گیری (Conclusion) خلاصه نهایی پیام اصلی مقاله را ارائه می‌دهد و به وضوح به سؤال پژوهش پاسخ می‌دهد. این بخش نباید حاوی اطلاعات جدیدی باشد که پیشتر در بخش‌های نتایج یا بحث مطرح نشده‌اند. هدف اصلی نتیجه‌گیری جمع‌بندی یافته‌های کلیدی و بیان اهمیت آن‌ها در چارچوب گسترده‌تر است. نویسنده باید اصلی‌ترین سهم پژوهش خود در دانش موجود را برجسته کند و پیام اصلی مقاله را به صورت مختصر و قاطع بیان کند. نتیجه‌گیری می‌تواند شامل اشاره‌ای کوتاه به پیامدهای عملی یا توصیه‌های سیاستی مبتنی بر یافته‌ها باشد اما نباید وارد جزئیات اجرایی شود. برخی مجلات ممکن است بخش نتیجه‌گیری را به صورت جداگانه پس از بحث قرار دهند در حالی که برخی دیگر ترجیح می‌دهند نتیجه‌گیری به عنوان پاراگراف پایانی بخش بحث ادغام شود. در هر صورت این بخش باید به خواننده حس اتمام و جمع‌بندی منطقی پژوهش را منتقل کند. نتیجه‌گیری باید قوی و به‌یادماندنی باشد زیرا اغلب یکی از بخش‌هایی است که خوانندگان پس از چکیده و مقدمه به آن توجه می‌کنند. از تکرار جملات یا عبارات عیناً مشابه با بخش‌های دیگر به‌ویژه چکیده باید پرهیز شود. نتیجه‌گیری باید بازتابی از کل فرآیند پژوهش باشد و نشان دهد که مطالعه حاضر به چه نتیجه‌ای دست یافته و این نتیجه چه اهمیتی دارد. طول این بخش معمولاً کوتاه است و صرفاً بر نکات اصلی تمرکز می‌کند تا پیام نهایی مقاله به وضوح منتقل شود.

فرمت دهی جداول و اشکال

فرمت‌دهی صحیح جداول و اشکال (Tables and Figures) برای ارائه واضح و موثر داده‌ها در مقاله ISI ضروری است. هر جدول و شکل باید به صورت جداگانه شماره‌گذاری شود (مانند جدول ۱ جدول ۲ شکل ۱ شکل ۲) و در متن مقاله به ترتیب ظهور ارجاع داده شود. جداول معمولاً برای نمایش داده‌های کمی و دقیق در قالب سطر و ستون به کار می‌روند. هر جدول باید دارای یک عنوان گویا در بالای آن باشد که محتوای جدول را بدون نیاز به مراجعه به متن اصلی توضیح دهد. سرستون‌ها و سطر اول جدول باید به وضوح برچسب‌گذاری شوند و واحدهای اندازه‌گیری مشخص باشند. استفاده از خطوط افقی حداقل و عدم استفاده از خطوط عمودی در جداول استاندارد توصیه می‌شود. هر گونه توضیح اضافی کلمات اختصاری یا معانی علائم خاص باید به صورت زیرنویس در پایین جدول ذکر شوند. اشکال شامل نمودارها تصاویر نقشه‌ها دیاگرام‌ها و عکس‌ها هستند و معمولاً برای نمایش روندها روابط ساختارها یا داده‌های تصویری به کار می‌روند. هر شکل باید دارای یک شرح (Caption) در پایین آن باشد که محتوای شکل را توضیح دهد. برچسب محورها در نمودارها مقیاس نقشه‌ها و توضیحات مربوط به اجزای مختلف در تصاویر باید واضح باشند. کیفیت تصاویر و نمودارها بسیار مهم است؛ آن‌ها باید دارای وضوح (Resolution) کافی باشند تا جزئیات به راحتی قابل مشاهده باشند. مجلات اغلب فرمت‌های فایل و حداقل وضوح مورد نیاز برای اشکال را مشخص می‌کنند (مثلاً TIFF با وضوح ۳۰۰dpi برای تصاویر رنگی یا ۶۰۰-۱۰۰۰dpi برای تصاویر سیاه و سفید یا خطی همانطور که در برخی منابع اشاره شده است). جداول و اشکال باید در مکان مناسبی در متن قرار داده شوند معمولاً بلافاصله پس از اولین ارجاع به آن‌ها یا در انتهای مقاله پس از بخش منابع بسته به دستورالعمل مجله. اطمینان از ارجاع صحیح به تمام جداول و اشکال در متن و همخوانی شماره‌گذاری‌ها حیاتی است.

شیوه استناددهی و بخش منابع

شیوه استناددهی و بخش منابع (Citations and References) از اجزای بسیار مهم و حساس در فرمت‌بندی مقاله ISI هستند. هدف از استناددهی اعتبار بخشیدن به منابعی است که نویسنده از آن‌ها استفاده کرده جلوگیری از سرقت علمی و فراهم کردن امکان دسترسی خوانندگان به منابع اصلی است. در مقالات ISI رعایت یک شیوه استناددهی یکنواخت و دقیق بر اساس دستورالعمل‌های مجله الزامی است. شیوه‌های استناددهی متعددی وجود دارند مانند APA MLA Chicago Vancouver IEEE و شیوه‌های خاص مجلات. انتخاب شیوه کاملاً وابسته به مجله مورد نظر و حوزه علمی مقاله است. بخش استناددهی شامل دو قسمت اصلی است: استنادهای درون متنی (In-text Citations) که در متن اصلی مقاله به منبع اشاره می‌کنند و فهرست منابع (References List) که در انتهای مقاله قرار گرفته و جزئیات کامل تمام منابع استناد شده در متن را ارائه می‌دهد. این دو بخش باید کاملاً با هم هماهنگ باشند؛ یعنی هر منبعی که در متن به آن استناد شده باید در فهرست منابع وجود داشته باشد و بالعکس. عدم رعایت این هماهنگی یا استفاده از فرمت نادرست در هر یک از این بخش‌ها از دلایل رایج رد مقاله است. استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت منابع مانند EndNote Zotero یا Mendeley به شدت توصیه می‌شود زیرا این نرم‌افزارها به مدیریت منابع درج استنادهای درون متنی و تولید فهرست منابع بر اساس شیوه مورد نظر مجله کمک می‌کنند و احتمال خطا را به حداقل می‌رسانند.

فرمت بخش منابع

بخش منابع (References List) در انتهای مقاله قرار می‌گیرد و شامل فهرست کاملی از تمام منابعی است که در متن مقاله به آن‌ها استناد شده است. این فهرست باید بر اساس یک شیوه استناددهی مشخص (مانند APA Vancouver و غیره) که توسط مجله تعیین شده قالب‌بندی شود. هر منبع در این فهرست باید شامل تمام اطلاعات لازم برای شناسایی و دسترسی به آن باشد. این اطلاعات بسته به نوع منبع (مقاله ژورنالی کتاب فصل کتاب گزارش وب‌سایت و غیره) و شیوه استناددهی متفاوت است اما معمولاً شامل نام نویسنده(ها) سال انتشار عنوان اثر نام ژورنال یا کتاب شماره جلد و شماره نسخه (برای ژورنال‌ها) شماره صفحات ناشر (برای کتاب‌ها) و اطلاعات الکترونیکی مانند DOI (Digital Object Identifier) یا URL (برای منابع آنلاین) است. ترتیب منابع در فهرست نیز بستگی به شیوه استناددهی دارد؛ در برخی شیوه‌ها (مانند APA) منابع بر اساس نام خانوادگی نویسنده اول به ترتیب حروف الفبا مرتب می‌شوند در حالی که در شیوه‌های دیگر (مانند Vancouver) منابع به ترتیب ظهور در متن شماره‌گذاری شده و در فهرست نیز بر اساس این شماره‌ها مرتب می‌شوند. دقت در رعایت تمام جزئیات فرمت‌بندی برای هر نوع منبع در این بخش بسیار مهم است. یک اشتباه کوچک در نقطه ویرگول ایتالیک کردن یا پررنگ کردن می‌تواند منجر به عدم پذیرش فرمت شود. استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت منابع می‌تواند به اطمینان از صحت و یکنواختی فرمت‌بندی فهرست منابع کمک شایانی کند.

استناد درون متنی

استناد درون متنی (In-text Citation) به روشی اشاره دارد که نویسنده در داخل متن اصلی مقاله به منبع اطلاعاتی که استفاده کرده است اشاره می‌کند. این استنادها نشان می‌دهند که اطلاعات ارائه شده (ایده‌ها یافته‌ها نقل قول‌ها) از کدام منبع گرفته شده‌اند. شیوه استناد درون متنی نیز باید کاملاً با شیوه استناددهی کلی مجله و فرمت بخش منابع مطابقت داشته باشد. دو شیوه اصلی برای استناد درون متنی وجود دارد: ۱. شیوه نویسنده-تاریخ (Author-Date): در این شیوه نام خانوادگی نویسنده (یا نویسندگان) و سال انتشار منبع در داخل پرانتز در متن ذکر می‌شود (مانند: اسمیت ۲۰۲۲). این شیوه در سبک‌هایی مانند APA و Chicago رایج است. ۲. شیوه عددی (Numbered): در این شیوه منابع به ترتیب ظهور در متن شماره‌گذاری می‌شوند و در هر بار استناد به یک منبع شماره مربوط به آن در داخل کروشه یا پرانتز در متن قرار داده می‌شود (مانند: [1] یا (1)). این شیوه در سبک‌هایی مانند Vancouver و IEEE رایج است. هنگام نقل قول مستقیم علاوه بر نام نویسنده و سال شماره صفحه نیز باید ذکر شود. هنگام استفاده از ایده‌ها یا اطلاعات یک منبع بدون نقل قول مستقیم (بازنویسی یا خلاصه‌سازی) تنها نام نویسنده و سال (یا شماره) کافی است. نکته کلیدی در استناد درون متنی یکنواختی است. نویسنده باید از ابتدای مقاله تا انتها از یک شیوه ثابت برای استناددهی استفاده کند. همانند بخش منابع استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت منابع می‌تواند فرآیند درج استنادهای درون متنی را تسهیل کرده و از هماهنگی آن‌ها با فهرست منابع اطمینان حاصل کند.

نکات کلی فرمت دهی مقاله

علاوه بر بخش‌های ساختاری و استنادی نکات کلی فرمت‌دهی دیگری نیز وجود دارند که باید در نگارش مقاله ISI مورد توجه قرار گیرند. این نکات شامل قالب‌بندی کلی متن فونت اندازه قلم فاصله خطوط حاشیه‌ها و شماره‌گذاری صفحات هستند. مجلات معمولاً دستورالعمل‌های دقیقی در مورد نوع فونت (مانند Times New Roman Arial) اندازه قلم (معمولاً ۱۲ یا ۱۰ نقطه) فاصله خطوط (اغلب فاصله‌گذاری دو برابر برای سهولت در داوری و ویرایش) و اندازه حاشیه‌ها در هر چهار سمت صفحه ارائه می‌دهند. رعایت این جزئیات برای انطباق با استانداردهای مجله ضروری است. شماره‌گذاری صفحات معمولاً در پایین صفحه (مرکز یا سمت راست) انجام می‌شود و اغلب از صفحه عنوان یا صفحه اول مقدمه آغاز می‌شود. استفاده از اعداد عربی رایج است. همچنین برخی مجلات ممکن است خواهان شماره‌گذاری خطوط در هر صفحه باشند تا داوران بتوانند به راحتی به بخش‌های خاصی از متن اشاره کنند. عنوان بخش‌ها و زیربخش‌ها باید به صورت واضح و با استفاده از سبک‌های قلم (مانند پررنگ کردن) و تورفتگی مناسب از یکدیگر متمایز شوند. اطمینان از یکنواختی در سراسر مقاله از نظر استفاده از علائم نگارشی املای کلمات (استفاده ثابت از املای بریتانیایی یا آمریکایی) و فرمت‌بندی فهرست‌ها (در صورت استفاده از لیست‌های بولت یا شماره‌دار) بسیار مهم است. قبل از ارسال مقاله بازخوانی دقیق برای یافتن هر گونه خطای فرمت‌بندی یا نگارشی ضروری است. استفاده از قابلیت بررسی املا و دستور زبان در نرم‌افزارهای واژه‌پرداز نیز می‌تواند مفید باشد هرچند جایگزین بازخوانی انسانی نمی‌شود.

راهنماهای اختصاصی مجلات

مهم‌ترین نکته در فرمت‌بندی مقاله ISI مراجعه و پیروی دقیق از راهنماهای اختصاصی مجلات (Author Guidelines یا Instructions for Authors) است. هر مجله حتی در یک حوزه علمی مشابه ممکن است دستورالعمل‌های فرمت‌بندی خاص خود را داشته باشد که در جزئیات با سایر مجلات متفاوت است. این راهنماها جامع‌ترین منبع اطلاعاتی برای نویسندگان هستند و تمام جزئیات مربوط به ساختار مقاله تعداد کلمات مجاز برای هر بخش (مانند چکیده یا کل مقاله) شیوه استناددهی مورد قبول فرمت جداول و اشکال (شامل فرمت فایل‌ها و وضوح مورد نیاز) الزامات مربوط به فونت و اندازه قلم فاصله خطوط حاشیه‌ها و نحوه ارسال مقاله (سابمیت) را مشخص می‌کنند. راهنماهای اختصاصی مجلات معمولاً در وب‌سایت رسمی مجله در بخش “برای نویسندگان” یا مشابه آن قابل دسترسی هستند. مطالعه دقیق این راهنماها پیش از شروع نگارش یا در مراحل اولیه آن از اتلاف وقت و نیاز به بازنگری‌های عمده در مراحل پایانی جلوگیری می‌کند. نویسنده باید اطمینان حاصل کند که تمام جنبه‌های فرمت‌بندی مقاله خود از جزئیات کوچک مانند نحوه نوشتن تاریخ‌ها یا اعداد تا موارد بزرگتر مانند ساختار کلی و شیوه استناددهی کاملاً با دستورالعمل‌های مجله همخوانی دارد. در صورت وجود هرگونه ابهام در راهنماها تماس با دفتر مجله یا ویراستار مربوطه برای کسب راهنمایی بیشتر توصیه می‌شود. رعایت دقیق راهنماهای اختصاصی مجله نشان‌دهنده تعهد نویسنده به استانداردهای نشر آن مجله است و احتمال پذیرش مقاله را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

آیا فرمت مقاله ISI برای همه مجلات یکسان است؟

پاسخ به سوال

خیر فرمت کلی مقالات ISI از یک ساختار استاندارد (مانند IMRaD) پیروی می‌کند اما جزئیات فرمت‌بندی مانند شیوه استناددهی فونت اندازه قلم تعداد کلمات مجاز برای بخش‌های مختلف و فرمت جداول و اشکال می‌تواند بین مجلات مختلف متفاوت باشد. همیشه باید به راهنمای نویسندگان مجله مورد نظر مراجعه کرد.

کدام شیوه استناددهی در مقالات ISI رایج است؟

پاسخ به سوال

شیوه استناددهی رایج در مقالات ISI بستگی به حوزه علمی مجله دارد. شیوه‌هایی مانند APA (علوم اجتماعی و رفتاری) Vancouver (علوم پزشکی) MLA (علوم انسانی) و IEEE (مهندسی) بسیار رایج هستند. مجله مورد نظر در راهنمای نویسندگان خود شیوه استناددهی مورد قبول را مشخص می‌کند.

حداکثر تعداد کلمات چکیده مقاله ISI چقدر است؟

پاسخ به سوال

حداکثر تعداد کلمات چکیده مقاله ISI برای همه مجلات یکسان نیست و توسط هر مجله به صورت اختصاصی تعیین می‌شود. این تعداد معمولاً بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ کلمه متغیر است. برای اطلاع دقیق از محدودیت کلمات چکیده باید به راهنمای نویسندگان مجله مراجعه کنید.

آیا می‌توان مقاله ISI را به زبان فارسی نوشت؟

پاسخ به سوال

اکثر قریب به اتفاق مجلات نمایه شده در پایگاه داده Web of Science (ISI) مقالات را به زبان انگلیسی یا سایر زبان‌های اصلی بین‌المللی منتشر می‌کنند. انتشار مقاله ISI به زبان فارسی بسیار نادر است و بستگی به زبان نشریه دارد که معمولاً انگلیسی است.

تفاوت مقاله علمی پژوهشی با مقاله ISI در چیست؟

پاسخ به سوال

مقاله علمی پژوهشی به نوعی از مقاله اطلاق می‌شود که نتیجه پژوهش اصیل است و معمولاً در نشریات داخلی منتشر می‌شود. مقاله ISI به مقاله‌ای گفته می‌شود که در یک نشریه نمایه شده در پایگاه Web of Science منتشر شده است. تفاوت اصلی در بستر انتشار و نمایه‌سازی بین‌المللی است.

قوانین مربوط به حجم و اندازه فونت در فرمت ISI چیست؟

پاسخ به سوال

قوانین مربوط به حجم (تعداد کلمات) و اندازه فونت در فرمت ISI توسط هر مجله تعیین می‌شود. حجم کلی مقاله و بخش‌های آن متفاوت است. فونت‌های رایج Times New Roman یا Arial با اندازه قلم ۱۰ یا ۱۲ نقطه هستند اما باید به راهنمای مجله مراجعه کرد.

نحوه نمایش جداول و شکل‌ها در فرمت ISI چگونه است؟

پاسخ به سوال

جداول و شکل‌ها باید شماره‌گذاری شده و در متن به آن‌ها ارجاع داده شود. جداول دارای عنوان در بالا و شکل‌ها دارای شرح در پایین هستند. آن‌ها باید واضح خوانا و با وضوح کافی باشند. جزئیات فرمت‌بندی (مانند خطوط جدول برچسب‌ها فرمت فایل تصاویر) توسط مجله تعیین می‌شود.