مراحل استخراج اتریوم: آیا ماینینگ ETH هنوز امکان پذیر است؟ (راهنمای جامع اثبات کار و اثبات سهام)

خیر، اتریوم (ETH) دیگر از طریق روش اثبات کار (Proof of Work) قابل استخراج نیست. در سپتامبر ۲۰۲۲، شبکه اتریوم با موفقیت به مکانیسم اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) مهاجرت کرد و عملیات ماینینگ به شکل سنتی به پایان رسید. این تغییر، معروف به مرج (Merge)، هدف کاهش مصرف انرژی و افزایش مقیاس پذیری شبکه را دنبال می کرد.

اتریوم، با نماد ETH، پس از بیت کوین، دومین ارز دیجیتال بزرگ و تاثیرگذار در دنیای بلاک چین محسوب می شود. این پلتفرم نوآورانه، فراتر از یک ارز دیجیتال ساده، بستری برای توسعه قراردادهای هوشمند و برنامه های غیرمتمرکز (DApps) فراهم کرده است. سال ها، کنجکاوی در مورد چگونگی کسب این ارز دیجیتال، به ویژه از طریق استخراج، در میان علاقه مندان به ارزهای دیجیتال و فعالان حوزه فناوری بسیار رایج بود. این مقاله با هدف شفاف سازی کامل وضعیت کنونی استخراج اتریوم نوشته شده است. در ادامه به بررسی دقیق مراحل تاریخی استخراج اتریوم، دلایل پایان یافتن آن، و معرفی روش های جدید کسب درآمد از اتریوم (مانند استیکینگ) و همچنین معرفی ارزهای دیجیتال جایگزین برای ماینینگ خواهیم پرداخت تا ابهامات موجود در این زمینه به طور کامل برطرف شود.

استخراج اتریوم چیست؟ نگاهی به گذشته

استخراج یا ماینینگ (Mining)، در مفهوم بلاک چین های مبتنی بر اثبات کار (Proof of Work – PoW)، فرآیندی حیاتی است که طی آن تراکنش ها تأیید شده و بلاک های جدید به زنجیره بلاک چین اضافه می شوند. پیش از به روزرسانی مرج، شبکه اتریوم نیز بر اساس این مکانیزم کار می کرد. ماینرها با استفاده از قدرت محاسباتی سخت افزارهای خود، به حل مسائل پیچیده رمزنگاری می پرداختند تا یک اثبات کار معتبر تولید کنند. اولین ماینری که این مسئله را حل می کرد، حق افزودن بلاک بعدی تراکنش ها به بلاک چین را به دست می آورد.

نقش ماینرها در شبکه اتریوم، فراتر از صرفاً حل معماهای ریاضی بود. آن ها وظایف کلیدی زیر را بر عهده داشتند:

• تأیید تراکنش ها: ماینرها تراکنش های منتظر در شبکه را بررسی و تأیید می کردند تا از صحت و عدم وجود دوبار خرج کردن اطمینان حاصل شود.
• ایجاد بلاک های جدید: پس از تأیید مجموعه ای از تراکنش ها، ماینرها آن ها را در یک بلاک جدید جمع آوری کرده و سعی در یافتن نانس (Nonce) معتبر برای آن بلاک می کردند.
• تضمین امنیت شبکه: قدرت پردازشی بالای ماینرها، شبکه را در برابر حملات مخرب، به ویژه حملات ۵۱ درصد، مقاوم می ساخت. هرچه تعداد ماینرها و هش ریت (قدرت پردازش) شبکه بیشتر بود، امنیت آن نیز بالاتر می رفت.

الگوریتم اصلی استخراج اتریوم در گذشته، اتهش (Ethash) نام داشت. این الگوریتم به گونه ای طراحی شده بود که تا حد زیادی در برابر دستگاه های استخراج تخصصی (ASIC) مقاوم باشد و استخراج را بیشتر با استفاده از کارت های گرافیک (GPU) امکان پذیر کند. این رویکرد به منظور حفظ تمرکززدایی شبکه اتریوم اتخاذ شده بود، زیرا استفاده از GPU به افراد بیشتری اجازه می داد تا در فرآیند استخراج مشارکت کنند.

پاداش ماینینگ در اتریوم شامل دو بخش اصلی بود: پاداش بلاک و کارمزد تراکنش ها. هر بار که یک ماینر موفق به افزودن بلاک جدید به زنجیره می شد، مقدار مشخصی ETH (پاداش بلاک) و همچنین کارمزدهای مربوط به تراکنش های موجود در آن بلاک را دریافت می کرد. این پاداش، انگیزه اصلی ماینرها برای صرف سرمایه و انرژی در این فرآیند بود.

چرا استخراج اتریوم به پایان رسید؟ (فرایند مرج)

پایان یافتن استخراج اتریوم به روش اثبات کار، نتیجه یک تحول بزرگ و برنامه ریزی شده در بلاک چین اتریوم به نام مرج (The Merge) بود. این به روزرسانی مهم که در سپتامبر ۲۰۲۲ (شهریور ۱۴۰۱) به وقوع پیوست، به معنای تغییر کامل مکانیزم اجماع شبکه از اثبات کار (Proof of Work – PoW) به اثبات سهام (Proof of Stake – PoS) بود. این تغییر نه تنها بر شیوه تأیید تراکنش ها تأثیر گذاشت، بلکه کل زیرساخت عملیاتی اتریوم را دگرگون کرد.

پیش از مرج، اتریوم دو زنجیره بلاک چین موازی داشت: زنجیره اصلی اتریوم که بر اساس اثبات کار کار می کرد، و بیکن چین (Beacon Chain) که از سال ۲۰۲۰ فعال شده بود و بر اساس اثبات سهام عمل می کرد. بیکن چین مسئول مدیریت ولیدیتورها و هماهنگی شبکه اثبات سهام بود، اما تا زمان مرج، هیچ تراکنش واقعی را پردازش نمی کرد. مرج در واقع ادغام این دو زنجیره بود؛ زنجیره اصلی اتریوم به بیکن چین منتقل شد و از آن پس، بیکن چین مسئولیت تأیید تمام تراکنش ها و امنیت شبکه را بر عهده گرفت.

دلایل متعددی برای این تغییر بنیادین وجود داشت که مهم ترین آن ها عبارت اند از:

• کاهش مصرف انرژی: اثبات کار فرآیندی بسیار انرژی بر است و برای حفظ امنیت و عملکرد شبکه به مصرف برق زیادی نیاز دارد. مهاجرت به اثبات سهام، مصرف انرژی شبکه اتریوم را تا بیش از ۹۹.۹۵ درصد کاهش داد و این بلاک چین را به یک گزینه بسیار دوستدار محیط زیست تبدیل کرد.
• افزایش مقیاس پذیری: اگرچه اثبات سهام به طور مستقیم مقیاس پذیری تراکنش ها را افزایش نمی دهد، اما این تغییر زمینه را برای به روزرسانی های آینده مانند شاردینگ (Sharding) فراهم می کند که می تواند ظرفیت پردازش تراکنش ها را به میزان قابل توجهی بالا ببرد.
• افزایش امنیت: مکانیزم اثبات سهام، حملات احتمالی به شبکه را بسیار پرهزینه تر و دشوارتر می کند. در این مدل، ولیدیتورها (افرادی که اتریوم خود را استیک کرده اند) سرمایه خود را در شبکه قفل می کنند و در صورت رفتار مخرب، ممکن است بخشی یا تمام دارایی استیک شده خود را از دست بدهند (Slashing)، که این امر به افزایش امنیت کمک می کند.
• تمرکززدایی بیشتر: با حذف نیاز به سخت افزارهای گران قیمت برای ماینینگ، افراد بیشتری می توانند از طریق استیکینگ در امنیت شبکه مشارکت کنند که به افزایش تمرکززدایی کمک می کند.

تفاوت های اساسی بین اثبات کار و اثبات سهام در نقش فعالان شبکه نیز مشخص است. در اثبات کار، ماینرها با رقابت برای حل معماهای محاسباتی، امنیت شبکه را تأمین می کردند. اما در اثبات سهام، ولیدیتورها (اعتبارسنج ها) با قفل کردن مقدار مشخصی از اتریوم (۳۲ ETH برای ولیدیتور مستقل) انتخاب می شوند تا تراکنش ها را تأیید کرده و بلاک های جدید را پیشنهاد دهند. در این مدل، به جای پاداش ماینینگ، ولیدیتورها پاداش استیکینگ و کارمزد تراکنش ها را دریافت می کنند.

مراحل تاریخی استخراج اتریوم (برای درک گذشته)

با توجه به اینکه اتریوم (ETH) دیگر از طریق اثبات کار قابل استخراج نیست، آشنایی با مراحل تاریخی این فرآیند می تواند به درک بهتر عملکرد بلاک چین و تفاوت آن با مکانیسم اثبات سهام کمک کند. این بخش تنها برای اهداف آموزشی و تاریخی ارائه می شود و این مراحل دیگر برای استخراج اتریوم اصلی (ETH) کاربردی ندارند.

۳.۱. ملزومات استخراج (سخت افزار و نرم افزار)

برای استخراج اتریوم به روش اثبات کار، ماینرها به یک سری سخت افزارهای قدرتمند و نرم افزارهای تخصصی نیاز داشتند. مجموع این سخت افزارها تحت عنوان «ریگ استخراج اتریوم» شناخته می شد.

۳.۱.۱. ریگ استخراج اتریوم چیست؟

ریگ استخراج اتریوم اساساً یک کامپیوتر قدرتمند و بهینه شده برای انجام عملیات محاسباتی لازم برای استخراج بود. اجزای اصلی یک ریگ شامل موارد زیر می شد:

• کارت گرافیک (GPU): اصلی ترین و گران ترین جزء ریگ استخراج. تعداد زیادی کارت گرافیک (معمولاً ۶ تا ۱۲ عدد) روی یک ریگ نصب می شدند. محبوب ترین مدل ها در گذشته شامل AMD Radeon RX 580، RX Vega 56، RX 5700، Nvidia GTX 1660 Super، RTX 2060، RTX 3060 Ti و RTX 3080 بودند. قدرت هش ریت این کارت ها تعیین کننده اصلی سودآوری بود.
• مادربرد: نیاز به مادربردی با تعداد زیادی اسلات PCI Express برای اتصال چندین کارت گرافیک. مادربردهایی مانند ASUS B250 Mining Expert بسیار محبوب بودند.
• پردازنده مرکزی (CPU): نیاز به یک CPU قدرتمند وجود نداشت، زیرا بیشتر محاسبات توسط GPU انجام می شد. یک پردازنده معمولی مانند Intel Pentium G4400 کافی بود.
• رم (RAM): ۸ تا ۱۶ گیگابایت رم معمولاً برای اجرای سیستم عامل و نرم افزار ماینینگ کافی بود.
• حافظه ذخیره سازی (SSD): یک درایو SSD با ظرفیت حداقل ۱۲۰ گیگابایت برای نصب سیستم عامل و نرم افزارهای ماینینگ جهت سرعت بیشتر توصیه می شد.
• منبع تغذیه (PSU): یکی از مهم ترین اجزا که باید توان کافی برای تغذیه تمام کارت های گرافیک و سایر اجزا را دارا می بود. چندین پاور قدرتمند (مثلاً ۱۲۰۰ وات به بالا با گواهینامه ۸۰ Plus Gold) بسته به تعداد GPUها مورد نیاز بود.
• شاسی/فریم ریگ: یک قاب فلزی یا چوبی برای سوار کردن و مرتب نگه داشتن قطعات، به ویژه کارت های گرافیک و اطمینان از تهویه مناسب.

علاوه بر سخت افزارهای فوق، اتصال اینترنت پایدار و پرسرعت نیز از ملزومات اولیه بود، اگرچه حجم مصرفی اینترنت برای عملیات ماینینگ بالا نبود.

۳.۲. آماده سازی سیستم

پس از تهیه قطعات، گام بعدی مونتاژ و آماده سازی نرم افزاری بود:

1. اسمبل کردن ریگ ماینینگ: قطعات سخت افزاری باید با دقت روی شاسی مونتاژ می شدند. این مرحله نیاز به دانش فنی داشت و نصب صحیح قطعات، به ویژه کارت های گرافیک و کابل کشی مناسب، برای جلوگیری از آسیب و آتش سوزی حیاتی بود.
2. نصب سیستم عامل: سیستم عامل های مختلفی مانند ویندوز، لینوکس یا سیستم عامل های تخصصی ماینینگ (مانند HiveOS یا RaveOS) می توانستند نصب شوند. ویندوز ۱۰ برای مبتدیان گزینه رایجی بود.
3. نصب درایورهای کارت گرافیک: نصب آخرین نسخه های درایورهای مناسب برای کارت های گرافیک ضروری بود تا از حداکثر کارایی آن ها در عملیات استخراج اطمینان حاصل شود.

۳.۳. ساخت کیف پول اتریوم

برای دریافت پاداش های استخراج شده، ماینر به یک کیف پول اتریوم نیاز داشت. کیف پول ها در واقع مکانی برای ذخیره امن اتریوم و مدیریت تراکنش ها بودند.

• اهمیت کیف پول: کیف پول نقش حساب بانکی دیجیتال را ایفا می کرد که آدرس عمومی آن برای دریافت ETH و کلید خصوصی آن برای دسترسی به دارایی ها استفاده می شد.
• انواع کیف پول: شامل کیف پول های نرم افزاری (مانند تراست والت، متامسک)، سخت افزاری (مانند لجر، ترزور برای امنیت بالاتر) و تحت وب (مانند مای اتر والت).
• بک آپ گیری از عبارات بازیابی (Seed Phrase): این یکی از مهم ترین نکات امنیتی بود. یک مجموعه ۱۲ یا ۲۴ کلمه ای که به عنوان عبارت بازیابی شناخته می شد، امکان دسترسی مجدد به دارایی ها را در صورت گم شدن یا خراب شدن دستگاه فراهم می کرد. این عبارت باید در مکانی امن و آفلاین یادداشت و نگهداری می شد.

۳.۴. پیوستن به استخر استخراج (Mining Pool)

با توجه به افزایش سختی شبکه اتریوم، استخراج انفرادی برای ماینرهای کوچک تقریباً غیرممکن شده بود. از این رو، پیوستن به استخر استخراج یک ضرورت بود.

• تعریف استخر استخراج: استخر استخراج، گروهی از ماینرها بودند که قدرت محاسباتی خود را با هم ترکیب می کردند تا شانس بیشتری برای حل بلاک و دریافت پاداش داشته باشند. پاداش به دست آمده بر اساس میزان مشارکت (هش ریت) بین اعضای استخر توزیع می شد و معمولاً درصدی از آن به عنوان کارمزد به استخر تعلق می گرفت.
• استخرهای معروف: در زمان اوج استخراج اتریوم، استخرهایی مانند Ethermine، 2fpool و SparkPool از محبوبیت بالایی برخوردار بودند.
• نحوه اتصال: ماینرها از نرم افزارهای مخصوص ماینینگ (مانند PhoenixMiner، Claymore Miner یا Ethminer) استفاده می کردند. این نرم افزارها با ویرایش فایل های پیکربندی (مانند فایل .bat) به آدرس سرور استخر استخراج و آدرس کیف پول ماینر متصل می شدند.

۳.۵. شروع عملیات استخراج

پس از پیکربندی نرم افزار و اتصال به استخر، با اجرای فایل مربوطه، عملیات استخراج آغاز می شد. ماینرها می توانستند هش ریت خود را مشاهده کرده و درآمد تخمینی خود را در داشبورد استخر پیگیری کنند. این فرآیند به طور مداوم و ۲۴ ساعته ادامه می یافت تا سودآوری حداکثری حاصل شود.

توجه داشته باشید که تمام مراحل و ملزومات ذکر شده در این بخش، مربوط به گذشته شبکه اتریوم هستند و پس از به روزرسانی مرج در سال ۲۰۲۲، دیگر برای استخراج مستقیم اتریوم (ETH) قابل اجرا نیستند.

وضعیت فعلی: کسب درآمد از اتریوم (استیکینگ)

پس از به روزرسانی مرج، روش اصلی کسب درآمد از اتریوم (ETH) به طور کامل از استخراج به استیکینگ (Staking) تغییر یافت. این تغییر، اتریوم را از مدل اثبات کار به اثبات سهام (Proof of Stake – PoS) منتقل کرد که رویکردی متفاوت برای تأیید تراکنش ها و حفظ امنیت شبکه است.

۴.۱. استیکینگ اتریوم چیست؟

در مدل اثبات سهام، به جای اینکه ماینرها با استفاده از قدرت محاسباتی خود برای حل مسائل پیچیده رقابت کنند، ولیدیتورها (Validators) با قفل کردن (Staking) مقدار مشخصی از توکن های ETH خود، در فرآیند اعتبارسنجی تراکنش ها و ایجاد بلاک های جدید مشارکت می کنند. به عبارت دیگر، ولیدیتورها وثیقه ای از دارایی خود را در شبکه قرار می دهند تا نشان دهند به صحت عملکردشان متعهد هستند.

وظایف اصلی ولیدیتورها در شبکه اتریوم شامل:

• اعتبارسنجی تراکنش ها: بررسی و تأیید صحت تراکنش ها.
• پیشنهاد بلاک های جدید: انتخاب شدن برای ایجاد بلاک های جدید و افزودن آن ها به بلاک چین.
• پاداش های استیکینگ: در ازای انجام این وظایف و کمک به امنیت و عملکرد شبکه، ولیدیتورها پاداش هایی را در قالب کارمزدهای تراکنش و پاداش های شبکه دریافت می کنند. این پاداش ها انگیزه ای برای مشارکت مستمر و صادقانه در شبکه فراهم می کند.

۴.۲. روش های استیکینگ ETH

برای مشارکت در استیکینگ اتریوم، روش های مختلفی وجود دارد که افراد با سطوح مختلف سرمایه و دانش فنی می توانند از آن ها بهره مند شوند:

• استیکینگ مستقل (Solo Staking): این روش نیازمند قفل کردن حداقل ۳۲ واحد ETH است. ولیدیتورها باید یک نود کامل (Full Node) را راه اندازی و به صورت ۲۴ ساعته آنلاین نگه دارند. این روش بالاترین پاداش و بالاترین میزان تمرکززدایی را به ارمغان می آورد، اما برای افرادی با سرمایه کمتر یا دانش فنی محدود، چالش برانگیز است.
• استیکینگ از طریق پلتفرم های واسط (Staking as a Service – SaaS): این پلتفرم ها به کاربران اجازه می دهند تا بدون نیاز به راه اندازی و نگهداری نود، در استیکینگ مشارکت کنند. کاربران ETH خود را به این سرویس ها سپرده و آن ها مسئولیت راه اندازی و مدیریت نودها را بر عهده می گیرند. در ازای این سرویس، پلتفرم ها درصدی از پاداش را به عنوان کارمزد دریافت می کنند.
• استیکینگ لیکوئید (Liquid Staking): این روش یکی از محبوب ترین گزینه ها برای سرمایه گذاران خرد است. پلتفرم هایی مانند لیدو دائو (Lido DAO) و Rocket Pool به کاربران اجازه می دهند تا حتی با مقادیر کمتر از ۳۲ ETH، در استیکینگ مشارکت کنند. در ازای ETH استیک شده، کاربران یک توکن نماینده (مانند stETH در لیدو) دریافت می کنند که قابلیت معامله و استفاده در پروتکل های دیفای (DeFi) را دارد. این ویژگی باعث می شود که سرمایه قفل شده نقدشوندگی خود را از دست ندهد.

۴.۳. مزایای استیکینگ نسبت به ماینینگ

انتقال به اثبات سهام و استیکینگ، مزایای قابل توجهی را به همراه داشت که برخی از آن ها عبارت اند از:

• مصرف انرژی بسیار کمتر: مهم ترین مزیت، کاهش چشمگیر مصرف برق است. استیکینگ نیاز به سخت افزارهای پرمصرف ندارد و از نظر زیست محیطی بسیار پایدارتر است.
• نیاز به سرمایه گذاری سخت افزاری کمتر (یا عدم نیاز): برخلاف ماینینگ که مستلزم خرید ریگ های گران قیمت و پرهزینه بود، استیکینگ نیازی به خرید سخت افزار خاصی ندارد.
• تمرکززدایی بیشتر: با حذف موانع سخت افزاری و هزینه های برق، افراد بیشتری می توانند در تأمین امنیت شبکه مشارکت کنند، که این امر به افزایش تمرکززدایی اتریوم کمک می کند.
• ورود آسان تر: برای مشارکت در استیکینگ (به ویژه از طریق پلتفرم های واسط یا لیکوئید استیکینگ)، دانش فنی کمتری نسبت به راه اندازی یک ریگ ماینینگ مورد نیاز است.

با این تغییر، اتریوم مسیر توسعه خود را به سمت شبکه ای کارآمدتر، مقیاس پذیرتر و پایدارتر ادامه می دهد، و استیکینگ به روش اصلی برای مشارکت و کسب درآمد از این بلاک چین تبدیل شده است.

جایگزین های استخراج اتریوم (برای ماینرها)

با پایان یافتن استخراج اتریوم (ETH) به روش اثبات کار، بسیاری از ماینرهای سابق که سرمایه گذاری قابل توجهی در سخت افزارهای GPU (کارت گرافیک) کرده بودند، به دنبال جایگزین هایی برای ادامه فعالیت خود هستند. در این بخش، به بررسی مهم ترین گزینه های موجود برای این دسته از فعالان می پردازیم.

۵.۱. استخراج اتریوم کلاسیک (Ethereum Classic – ETC)

اتریوم کلاسیک (ETC) نتیجه یک هارد فورک بحث برانگیز در سال ۲۰۱۶ است که پس از یک حمله سایبری بزرگ به DAO (سازمان خودمختار غیرمتمرکز) رخ داد. برخلاف اتریوم که برای بازیابی وجوه سرقت شده به فورک جدید (ETH فعلی) روی آورد، اتریوم کلاسیک بر حفظ بلاک چین اصلی و تغییرناپذیری آن پافشاری کرد. ETC همچنان بر روی مکانیزم اثبات کار (PoW) با الگوریتم Ethash (مانند اتریوم سابق) کار می کند، بنابراین می توان آن را با همان سخت افزارهای GPU که برای استخراج اتریوم استفاده می شدند، استخراج کرد.

• نکات مثبت: سازگاری کامل با ریگ های GPU موجود، حفظ فلسفه تغییرناپذیری بلاک چین.
• نکات منفی: نوسانات قیمتی بالا، امنیت کمتر نسبت به ETH (به دلیل هش ریت پایین تر و آسیب پذیری بیشتر در برابر حملات ۵۱ درصدی)، جامعه توسعه دهنده کوچک تر.

۵.۲. استخراج اتریوم PoW (EthereumPoW – ETHW)

پس از به روزرسانی مرج اتریوم در سپتامبر ۲۰۲۲، گروهی از ماینرها که مخالف تغییر به اثبات سهام بودند، تصمیم گرفتند یک هارد فورک جدید از اتریوم ایجاد کنند که همچنان بر اساس اثبات کار کار کند. این فورک با نام EthereumPoW یا ETHW شناخته می شود. هدف ETHW این بود که به ماینرهای GPU اجازه دهد تا با سخت افزارهای قدیمی خود به فعالیت ادامه دهند.

• چالش ها و ریسک ها: ETHW با چالش های متعددی از جمله مشکلات دسترسی، عدم قطعیت در مورد آینده پروژه، و عدم حمایت گسترده از سوی توسعه دهندگان و اکوسیستم روبه رو است. نقدشوندگی پایین و مشکلات فنی، آن را به گزینه ای پرریسک تبدیل کرده است.

۵.۳. استخراج سایر آلت کوین ها با GPU/ASIC

علاوه بر ETC و ETHW، ده ها ارز دیجیتال دیگر وجود دارند که می توانند با استفاده از کارت های گرافیک یا دستگاه های تخصصی ASIC استخراج شوند. انتخاب ارز جایگزین به عوامل مختلفی مانند سودآوری، سختی شبکه، و آینده پروژه بستگی دارد.

برخی از محبوب ترین آلت کوین های قابل استخراج عبارت اند از:

• مونرو (Monero – XMR): یک ارز دیجیتال متمرکز بر حریم خصوصی که از الگوریتم CryptoNight استفاده می کند و قابل استخراج با GPU است.
• زی کش (Zcash – ZEC): یکی دیگر از پرایوسی کوین ها که با الگوریتم Equihash قابل استخراج با GPU است.
• ریون کوین (Ravencoin – RVN): با الگوریتم KAWPOW قابل استخراج با GPU، که برای انتقال دارایی های دیجیتال به صورت امن طراحی شده است.
• ارگو (Ergo – ERG): با الگوریتم Autolykos قابل استخراج با GPU، که بر روی حریم خصوصی و قراردادهای هوشمند تأکید دارد.
• هورایزن (Horizen – ZEN): نیز یک پرایوسی کوین با الگوریتم Equihash که با GPU استخراج می شود.
• لایت کوین (Litecoin – LTC): اگرچه در ابتدا با GPU استخراج می شد، اما اکنون بیشتر با ASIC ماین می شود.
• بیت کوین گلد (Bitcoin Gold – BTG): یک هارد فورک از بیت کوین که برای مقاومت در برابر ASIC طراحی شده و با GPU استخراج می شود.

نکات مهم برای انتخاب ارز جایگزین:

• سودآوری: با استفاده از ماشین حساب های سودآوری آنلاین، میزان درآمد تخمینی بر اساس هش ریت، مصرف برق و قیمت ارز را محاسبه کنید.
• سختی شبکه: افزایش تعداد ماینرها در یک شبکه، سختی استخراج را بالا برده و سودآوری را کاهش می دهد.
• آینده پروژه: پایداری و پتانسیل رشد پروژه ارز دیجیتال مورد نظر، در بلندمدت بر سودآوری استخراج تأثیرگذار خواهد بود.

ریسک های مرتبط با دستگاه های ASIC:
در حالی که برخی از ارزها با ASIC قابل استخراج هستند، باید توجه داشت که بسیاری از شبکه ها (مانند اتریوم در گذشته) در برابر ASIC مقاوم هستند یا برنامه هایی برای مقاومت در برابر آن ها دارند. این بدان معناست که یک به روزرسانی الگوریتم می تواند دستگاه های ASIC را به یکباره بلااستفاده کند و سرمایه گذاری را از بین ببرد.

مشکلات و چالش های گذشته استخراج اتریوم

اگرچه استخراج اتریوم به روش اثبات کار برای سال ها سودآور بود و بسیاری از ماینرها را به خود جذب کرد، اما با چالش ها و مشکلات قابل توجهی نیز همراه بود که در نهایت به تصمیم برای مهاجرت به اثبات سهام کمک کرد. درک این مشکلات، اهمیت تحولاتی مانند مرج را بیشتر نمایان می سازد:

• مصرف انرژی بالا: اصلی ترین و برجسته ترین چالش، مصرف سرسام آور انرژی بود. ریگ های استخراج با ده ها کارت گرافیک، مقادیر عظیمی برق مصرف می کردند که نه تنها هزینه های عملیاتی بالایی را به ماینرها تحمیل می کرد، بلکه نگرانی های جدی زیست محیطی را نیز در پی داشت. این مصرف بالا، با آرمان های پایداری و مسئولیت پذیری اجتماعی در تضاد بود.
• نیاز به سرمایه گذاری اولیه سنگین: راه اندازی یک ریگ استخراج سودآور، مستلزم خرید تعداد زیادی کارت گرافیک قدرتمند، مادربردهای خاص، پاورهای قوی و سایر تجهیزات بود که سرمایه گذاری اولیه سنگینی را می طلبید. این هزینه بالا، مانعی برای ورود افراد با سرمایه کمتر بود.
• ریسک کریپتوجکینگ: در محیط اثبات کار، خطر کریپتوجکینگ (Cryptojacking) همواره وجود داشت. در این نوع حمله سایبری، هکرها به صورت غیرقانونی از قدرت محاسباتی کامپیوترهای قربانیان برای استخراج ارز دیجیتال سوءاستفاده می کردند، بدون اینکه کاربر از آن مطلع باشد.
• اهمیت پیوستن به استخرها و از دست دادن بخشی از سود: با افزایش سختی شبکه، استخراج انفرادی تقریباً غیرممکن شد. ماینرها مجبور بودند به استخرهای استخراج بپیوندند تا شانس بیشتری برای یافتن بلاک داشته باشند. این امر به معنای پرداخت درصدی از سود به عنوان کارمزد به مدیران استخر بود که بخشی از درآمد بالقوه ماینر را کاهش می داد.
• مشکلات نگهداری (گرما، صدا، استهلاک): ریگ های استخراج، گرمای زیادی تولید می کردند که نیازمند سیستم های خنک کننده قوی بود. همچنین، صدای فن های کارت گرافیک بسیار زیاد بود و فضای عملیاتی را پر سر و صدا می کرد. این سخت افزارها در اثر کار مداوم و تحت فشار، دچار استهلاک سریع می شدند که طول عمر آن ها را کاهش می داد و نیاز به تعمیر و تعویض داشت.

این چالش ها، به ویژه مصرف انرژی و نیاز به سخت افزارهای تخصصی، از جمله دلایل اصلی بودند که توسعه دهندگان اتریوم را به سمت تغییر به مکانیسم اثبات سهام سوق دادند تا شبکه ای کارآمدتر، پایدارتر و در دسترس تر برای همه ایجاد شود.

نتیجه گیری

در این مقاله به بررسی جامع مراحل استخراج اتریوم پرداختیم و به صراحت پاسخ دادیم که خیر، استخراج اتریوم (ETH) به روش اثبات کار (Proof of Work) دیگر امکان پذیر نیست. شبکه اتریوم در سپتامبر ۲۰۲۲، با موفقیت به روزرسانی مرج را پشت سر گذاشت و به مکانیسم اثبات سهام (Proof of Stake) مهاجرت کرد. این تغییر بنیادین، با هدف کاهش چشمگیر مصرف انرژی، افزایش مقیاس پذیری و ارتقاء امنیت شبکه صورت گرفت و دوران استخراج اتریوم با کارت های گرافیک را به پایان رساند.

با این حال، برای درک عمیق تر تحولات بلاک چین، به تشریح دقیق مراحل تاریخی استخراج اتریوم، از ملزومات سخت افزاری و نرم افزاری گرفته تا نحوه پیوستن به استخرهای استخراج، پرداختیم. همچنین، روش های نوین کسب درآمد از اتریوم، به ویژه استیکینگ در مدل اثبات سهام، معرفی شدند و مزایای آن نسبت به ماینینگ سنتی (از جمله کاهش مصرف انرژی و عدم نیاز به سرمایه گذاری سخت افزاری سنگین) مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، گزینه های جایگزین برای ماینرهایی که همچنان به دنبال استخراج با سخت افزارهای GPU خود هستند، از جمله اتریوم کلاسیک (ETC)، اتریوم PoW (ETHW) و سایر آلت کوین های قابل استخراج، معرفی شدند.

درک این تغییرات و به روز ماندن با آخرین تحولات در دنیای بلاک چین، برای هر فعال و علاقه مند در این حوزه ضروری است. اگرچه مسیر ماینینگ اتریوم به پایان رسیده است، اما فرصت های جدیدی مانند استیکینگ برای کسب درآمد از اتریوم و همچنین استخراج ارزهای دیجیتال جایگزین با توجه به شرایط و اهداف شما، همچنان در دسترس هستند. توصیه می شود پیش از هرگونه سرمایه گذاری یا فعالیت در این حوزه، تحقیقات کامل و دقیقی انجام دهید تا از تمامی جنبه های سودآوری و ریسک ها آگاه باشید.

سوالات متداول

آیا هنوز می شود اتریوم استخراج کرد؟

خیر، اتریوم (ETH) از سپتامبر ۲۰۲۲ به بعد دیگر از طریق روش اثبات کار (ماینینگ) قابل استخراج نیست. این شبکه به مکانیسم اثبات سهام (Proof of Stake) مهاجرت کرده است.

بهترین جایگزین استخراج اتریوم چیست؟

بهترین جایگزین به سخت افزار موجود (GPU/ASIC)، هزینه های برق و ریسک پذیری شما بستگی دارد. اتریوم کلاسیک (ETC)، ریون کوین (RVN)، زی کش (ZEC)، ارگو (ERG)، مونرو (XMR) و بیت کوین گلد (BTG) از جمله گزینه های محبوب برای استخراج با GPU هستند.

آیا با لپ تاپ یا کامپیوتر خانگی می توان اتریوم استخراج کرد؟

خیر، در حال حاضر امکان استخراج اتریوم (ETH) با هیچ رایانه شخصی یا لپ تاپی وجود ندارد. حتی در گذشته که استخراج اتریوم ممکن بود، انجام آن با لپ تاپ یا کامپیوتر خانگی به دلیل مصرف برق بالا، تولید گرما و استهلاک قطعات، توجیه اقتصادی نداشت و توصیه نمی شد.

فرق اثبات کار و اثبات سهام چیست؟

در اثبات کار (Proof of Work – PoW)، ماینرها با استفاده از قدرت محاسباتی سخت افزارها (مانند کارت گرافیک) برای حل مسائل پیچیده رقابت می کنند تا بلاک های جدید را به بلاک چین اضافه و پاداش دریافت کنند. این روش انرژی بر است. در اثبات سهام (Proof of Stake – PoS)، ولیدیتورها با قفل کردن (استیکینگ) مقدار مشخصی از ارز دیجیتال خود در شبکه، برای اعتبارسنجی تراکنش ها و ایجاد بلاک های جدید انتخاب می شوند. این روش مصرف انرژی بسیار کمتری دارد و برای اتریوم، روش فعلی کسب درآمد محسوب می شود.

برای استیکینگ اتریوم به چقدر ETH نیاز است؟

برای انجام استیکینگ مستقل (Solo Staking) به عنوان یک ولیدیتور کامل در شبکه اتریوم، به حداقل ۳۲ واحد ETH نیاز است. اما از طریق پلتفرم های استیکینگ واسط (Staking as a Service) یا استیکینگ لیکوئید (Liquid Staking) مانند Lido DAO یا Rocket Pool، می توانید با هر میزان ETH (حتی کمتر از ۳۲ واحد) در استیکینگ مشارکت کنید.

آیا استیکینگ اتریوم سودآور است؟

بله، استیکینگ اتریوم می تواند سودآور باشد. ولیدیتورها یا مشارکت کنندگان در استیکینگ، پاداش هایی را در قالب کارمزد تراکنش ها و پاداش های شبکه دریافت می کنند. میزان سودآوری به عوامل مختلفی از جمله نرخ تورم اتریوم، تعداد کل ETH استیک شده در شبکه و شرایط بازار بستگی دارد.