نمونه عقدنامه دست نویس

نمونه عقدنامه دست نویس می تواند به دو معنای اصلی به کار رود: یکی به عنوان "متن بله برون دست نویس" که توافقات اولیه خانواده ها را پیش از عقد رسمی ثبت می کند، و دیگری به عنوان "پیش نویس ساختار یک عقدنامه دائم" که برای آشنایی با مفاد و آمادگی قبل از مراجعه به محضر مورد استفاده قرار می گیرد. این توافقات، چه در مرحله بله برون و چه به عنوان پیش نویس، نقش مهمی در شفاف سازی انتظارات و حقوق طرفین ایفا می کنند.

ازدواج، پیوند مبارکی است که سنگ بنای تشکیل خانواده و شروع فصلی جدید در زندگی زوجین محسوب می شود. در این مسیر، ثبت و روشن سازی توافقات اولیه اهمیت ویژه ای دارد تا طرفین با آگاهی کامل و چشم اندازی روشن به آینده مشترک خود قدم بگذارند. بسیاری از زوج های جوان و خانواده های آن ها، پیش از مراجعه به دفاتر رسمی ازدواج، نیاز به درک ساختار و محتوای توافقات مربوط به ازدواج دارند. گاهی این نیاز در قالب تهیه یک متن دست نویس برای مراسم بله برون بروز پیدا می کند که جنبه تفاهم نامه دارد و گاهی نیز به صورت آشنایی با جزئیات و مفاد یک عقدنامه دائم است تا قبل از رسمی شدن، توافقات لازم صورت گیرد.

عقدنامه دست نویس چیست و چه کاربردهایی دارد؟

واژه "عقدنامه دست نویس" ممکن است ابهاماتی را برای افراد ایجاد کند، زیرا به طور معمول عقدنامه سندی رسمی است که توسط دفاتر ازدواج و طلاق ثبت می شود. اما این اصطلاح در عرف و بین مردم معمولاً به دو معنای متفاوت به کار می رود که لازم است تفاوت آن ها را به طور دقیق روشن کنیم:

تفاوت اساسی: عقدنامه رسمی و توافقات دست نویس

یک "عقدنامه رسمی"، سندی حقوقی و قانونی است که در دفاتر ثبت ازدواج و طلاق (محضر) و تحت نظارت قانون تنظیم و ثبت می شود. این سند دارای اعتبار حقوقی کامل است و تمام حقوق و تکالیف زوجین را بر اساس قوانین مدنی و شرعی مشخص می کند. مفاد آن قابل استناد در مراجع قضایی بوده و برای اجرای آن ضمانت اجراهای قانونی وجود دارد.

در مقابل، "توافقات دست نویس"، که گاهی به اشتباه "عقدنامه دست نویس" نامیده می شوند، به اسنادی اطلاق می گردد که زوجین یا خانواده های آن ها به صورت غیررسمی و با دست خط خود تنظیم می کنند. این توافقات عمدتاً در مراحل اولیه ازدواج مانند مراسم بله برون یا برای تهیه یک پیش نویس شخصی و داخلی کاربرد دارند. این نوع اسناد به خودی خود دارای اعتبار حقوقی یک عقدنامه رسمی نیستند، اما می توانند به عنوان قرینه و مدرکی برای اثبات وجود یک توافق در شرایط خاص در دادگاه مورد استناد قرار گیرند.

کاربردهای توافقات دست نویس

توافقات دست نویس، با وجود عدم اعتبار حقوقی کامل به عنوان سند ازدواج، کاربردهای مهمی در مراحل مختلف پیش از ازدواج و حتی پس از آن دارند:

• ثبت توافقات اولیه در بله برون: مهم ترین کاربرد، ثبت قول و قرارها و تفاهمات حاصل شده در مراسم بله برون است. این توافقات شامل مهریه، شیربها، جهیزیه، شرایط مسکن و سایر شروط اولیه می شوند. این متن ها یک سند عرفی برای خانواده ها محسوب می شوند.
• تهیه پیش نویس شخصی برای عقدنامه رسمی: زوجین می توانند قبل از مراجعه به محضر، برای درک بهتر مفاد عقدنامه رسمی و تصمیم گیری آگاهانه درباره شروط و جزئیات، یک پیش نویس دست نویس از آنچه در ذهن دارند تهیه کنند. این کار به آن ها کمک می کند تا با آمادگی بیشتری در محضر حاضر شوند و تمام شروط مورد نظر خود را مطرح کنند.
• تفاهم نامه های داخلی بین زوجین: در برخی موارد، زوجین ممکن است پس از ازدواج نیز برای مسائل خاص زندگی مشترک (مانند تقسیم وظایف، مسائل مالی جزئی یا اهداف مشترک) تفاهم نامه های دست نویس تنظیم کنند. هرچند این اسناد اعتبار عقدنامه رسمی را ندارند، اما می توانند به عنوان مدرکی برای اثبات نیت و توافق طرفین در مراجع قضایی مورد توجه قرار گیرند.

اعتبار حقوقی توافقات دست نویس

تأکید می شود که تنها عقدنامه رسمی که در دفاتر ثبت ازدواج و با حضور عاقد و شهود قانونی ثبت می شود، دارای اعتبار حقوقی کامل برای اثبات ازدواج است. توافقات دست نویس نمی توانند جایگزین سند رسمی ازدواج شوند و به تنهایی نمی توانند مبنای ادعای ازدواج یا مطالبه حقوق ناشی از آن قرار گیرند.

در موارد خاص، مانند اختلافات بر سر مهریه یا شروطی که در بله برون ثبت شده اند، این اسناد دست نویس می توانند به عنوان قرینه و دلیلی کمکی در دادگاه ارائه شوند، اما به عنوان سند اصلی ازدواج پذیرفته نمی شوند. برای اطمینان از حفظ حقوق خود، همواره توصیه می شود که پس از توافقات اولیه، نسبت به ثبت رسمی ازدواج در محضر اقدام شود.

نمونه متن بله برون دست نویس: ثبت توافقات اولیه خانواده ها

مراسم بله برون یک آیین دیرینه و مهم در فرهنگ ایرانی است که پس از خواستگاری و پیش از مراسم عقد رسمی برگزار می شود. هدف اصلی این مراسم، آشنایی نزدیک تر خانواده ها و نهایی کردن توافقات اولیه درباره جزئیات مربوط به زندگی مشترک عروس و داماد است. این توافقات معمولاً به صورت دست نویس در یک دفترچه یا روی برگه ای خاص ثبت می شوند که به آن "متن بله برون دست نویس" می گویند.

هدف و اهمیت مراسم بله برون

مراسم بله برون فرصتی است تا بزرگان خانواده ها در فضایی صمیمی اما رسمی، درباره مسائلی چون میزان مهریه، شیربها، جهیزیه، زمان و نحوه برگزاری مراسم عقد و عروسی، و شروطی که هر یک از طرفین ممکن است داشته باشند، به گفت وگو و تفاهم برسند. ثبت این توافقات به صورت دست نویس، از بروز سوءتفاهم ها یا فراموشی جزئیات در آینده جلوگیری کرده و مبنای محکمی برای مراحل بعدی ازدواج فراهم می آورد. این سند دست نویس، هرچند جنبه رسمی و قانونی یک عقدنامه محضری را ندارد، اما از نظر عرفی و اخلاقی برای خانواده ها بسیار معتبر و لازم الاجرا تلقی می شود.

اجزای ضروری و پیشنهادی برای متن بله برون دست نویس

برای نگارش یک متن بله برون جامع و کامل، بهتر است موارد زیر به ترتیب و با دقت در آن درج شوند:

1. مقدمه معنوی و تشکر:

   شروع متن با ذکر نام خداوند و عباراتی معنوی یا شعری کوتاه که به پیوند مبارک ازدواج اشاره دارد، به متن زیبایی و برکت می بخشد. به عنوان مثال:

   «به نام خداوند مهربان و عزوجل، خالقی که هر موجودی را بر روی این کره خاکی جفت آفرید تا هیچ کس تنها نماند. از خداوند منان، این پیوند مبارک را خواستاریم و آرزو می کنیم که این زوج را خوشبخت گرداند.»

2. مشخصات طرفین:

   درج کامل مشخصات عروس و داماد و پدران آن ها ضروری است تا ابهامی باقی نماند:

   • نام و نام خانوادگی عروس و داماد
   • نام پدر عروس و داماد
   • تاریخ تولد (اختیاری)
   • شماره شناسنامه و کد ملی (اختیاری، اما توصیه می شود)
3. تاریخ و محل برگزاری مراسم:

   تاریخ دقیق (روز، ماه، سال) و محل برگزاری مراسم بله برون (منزل یا مکانی دیگر) باید به وضوح قید شود.

4. مفاد توافقات:

   این بخش اصلی ترین قسمت متن بله برون است که شامل تمام قول و قرارها می شود:

   • مهریه:

     باید با دقت و جزئیات کامل مشخص شود:

     • تعداد سکه (با ذکر نوع سکه: تمام بهار آزادی، نیم یا ربع بهار آزادی/امامی).
     • سایر اقلام مهریه مانند یک جلد کلام الله مجید، آینه و شمعدان، شاخه نبات، دانگ ملک، خودرو، وجه نقد، و سایر هدایا.
     • توضیح مختصر تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه و اهمیت قید آن در توافقات. حتی اگر در متن بله برون به صورت مفصل درج نشود، تفاهم بر سر آن از ابتدا می تواند بسیاری از مشکلات آتی را حل کند.
   • شیربها:

     مبلغ نقدی شیربها و جزئیات مربوط به زیورآلات طلایی یا سایر هدایایی که به عنوان شیربها توافق می شود، باید مشخص گردد.

   • جهیزیه:

     فهرست کلی اقلام اصلی که بر عهده خانواده عروس است، و در صورت توافق، اقلام خاصی که بر عهده داماد خواهد بود.

   • مسکن:

     توافقات مربوط به محل سکونت آینده، اعم از خرید یا اجاره منزل، متراژ تقریبی، و منطقه مورد نظر.

   • شروط ضمن عقد:

     اگر توافقات خاصی خارج از موارد استاندارد (مانند حق ادامه تحصیل، حق اشتغال، حق سفر، حق تعیین محل سکونت، و توافق بر تنصیف اموال در صورت طلاق) وجود دارد، در این بخش به طور خلاصه و واضح ذکر شوند. لازم به ذکر است که این شروط در عقدنامه رسمی به صورت مفصل تری قابل درج هستند، اما اشاره به آن ها در بله برون نشان دهنده تفاهم اولیه است.

   • زمان و نحوه برگزاری مراسم:

     تاریخ حدودی مراسم عقد و عروسی و شیوه کلی برگزاری آن ها (مثلاً در تالار، منزل، یا باغ).

5. امضاها:

   این بخش برای تأیید توافقات است و حضور امضاکنندگان مهم را می طلبد:

   • امضای زوج و زوجه (عروس و داماد)
   • امضای گواهان از طرفین (مثلاً پدر و مادر یا افراد مورد اعتماد دیگر)
   • امضای بزرگان و ریش سفیدان حاضر در مراسم

نمونه متن جامع بله برون دست نویس (الگوی پر کردن)

بسم الله الرحمن الرحیم
ستایش برازنده پروردگاری است که قوام هستی را به اختلاط و بقای نوع بشر را به ازدواج محکم و استوار ساخته است.
در تاریخ .................... (روز/ماه/سال)، مراسم بله برون دوشیزه محترمه سرکار خانم .................... فرزند جناب آقای .................... (شماره شناسنامه ................، متولد ....................) و جناب آقای .................... فرزند جناب آقای .................... (شماره شناسنامه ................، متولد ....................) در محل .................... برگزار گردید.
پس از بحث و تبادل نظر، به حمدالله و به مبارکی و میمنت، توافقات ذیل به ثبت رسید و مورد قبول طرفین واقع شد:

الف. مهریه:
یک جلد کلام الله مجید، یک شاخه نبات، یک آینه و شمعدان، به انضمام تعداد ............ سکه تمام بهار آزادی (نوع سکه: امامی/بهار آزادی) به صورت (عندالمطالبه/عندالاستطاعه) و سایر اقلام شامل .................... .

ب. شیربها:
مبلغ .................... (به تومان) وجه نقد، به همراه زیورآلات شامل .................... (مثال: یک نیم ست طلا) و سایر هدایا طبق عرف.

ج. جهیزیه:
اقلام اصلی جهیزیه بر عهده خانواده عروس خانم می باشد. همچنین، اقلام زیر بر عهده آقا داماد می باشد: .................... .

د. مسکن:
تهیه مسکن به صورت (خرید/اجاره) با متراژ تقریبی ............ متر مربع در منطقه .................... بر عهده آقا داماد می باشد.

ه. شروط ضمن عقد (در صورت توافق):
- حق ادامه تحصیل برای عروس خانم بلامانع است.
- حق اشتغال برای عروس خانم (با/بدون) قید شغل خاص بلامانع است.
- حق انتخاب محل سکونت برای عروس خانم (با/بدون) توافق داماد.
- توافق بر تنصیف اموال در صورت طلاق (بر اساس شروط ۱۲ گانه یا توافق خاص).
- سایر شروط: .................................................... .

و. زمان و نحوه برگزاری مراسم:
- مراسم عقد رسمی: تاریخ حدودی .................... (محل: محضر/منزل).
- مراسم عروسی: تاریخ حدودی .................... (نوع مراسم: تالار/باغ/منزل).

امضاها:
امضای زوج: ....................
امضای زوجه: ....................
امضای پدر زوج: ....................
امضای پدر زوجه: ....................
امضای گواه ۱ (نام و نام خانوادگی): ....................
امضای گواه ۲ (نام و نام خانوادگی): ....................

نمونه متن کوتاه و ادبی بله برون دست نویس

برای کسانی که سادگی و ایجاز را ترجیح می دهند، می توان از متنی کوتاه و در عین حال دلنشین استفاده کرد:

بسم الله الرحمن الرحیم
برای استعانت از درگاه خداوند باری تعالی و با آرزوی خوشبختی و عاقبت بخیری برای عزیزانمان، مهریه و توافقات زیر در تاریخ .................... (روز/ماه/سال) و در حضور بزرگان خانواده های محترم .................... (نام خانواده عروس) و .................... (نام خانواده داماد) مقرر می گردد:

مهریه دوشیزه .................... فرزند .................... و جناب آقای .................... فرزند .................... عبارت است از:
یک جلد کلام حق،
تجلی مهرشان در یک جام آینه و یک جفت شمعدان،
شیرینی زندگیشان با چند شاخه نبات،
و به رسم روزگار ............ سکه تمام بهار آزادی.
شیربها: مبلغ ............ تومان و یک نیم ست طلا.
جهیزیه: مطابق عرف خانواده عروس.
مسکن: توافق بر تهیه مسکن مناسب.
با آرزوی آنکه عرششان عشق، فرششان خوشبختی، و ذکر لبانشان یا علی مدد باشد.

امضاها:
زوج: ....................
زوجه: ....................
گواهان: ....................

نکات کلیدی برای نگارش موفق متن بله برون:

• وضوح و شفافیت: تمام بندها باید به زبان ساده و بدون ابهام نوشته شوند تا جای هیچ گونه تفسیری باقی نماند.
• ثبت دقیق جزئیات: خصوصاً در مورد مهریه و شیربها، جزئیات باید کاملاً دقیق (تعداد، نوع، مبلغ) ذکر شوند.
• امضای همه حاضرین مهم: برای افزایش اعتبار عرفی متن، امضای تمامی افراد کلیدی و بزرگان خانواده ها در انتهای سند ضروری است.
• نگهداری از سند: متن بله برون باید در محلی امن نگهداری شود تا در صورت لزوم قابل دسترسی باشد.

ساختار یک عقدنامه دائم (برای درک و آمادگی قبل از محضر)

آشنایی با ساختار و مفاد یک عقدنامه رسمی دائم، حتی اگر قصد نوشتن "نمونه عقدنامه دست نویس" را نداشته باشیم، برای هر زوجی که در آستانه ازدواج است، حیاتی است. این آگاهی به شما کمک می کند تا با دیدی باز و آگاهانه به سراغ ثبت رسمی ازدواج بروید، حقوق و تکالیف خود را بشناسید و در صورت لزوم، شروط خاص خود را به درستی مطرح و ثبت کنید. یک پیش نویس ذهنی یا دست نویس از این ساختار می تواند به شما در ساماندهی افکارتان کمک کند.

چرا باید با ساختار عقدنامه رسمی آشنا بود؟

عقدنامه رسمی، سندی است که به زندگی مشترک شما اعتبار قانونی می بخشد و در صورت بروز هرگونه اختلاف، ملاک و مرجع رسیدگی قضایی خواهد بود. عدم آگاهی از مفاد آن می تواند منجر به تضییع حقوق یا بروز مشکلات پیش بینی نشده در آینده شود. با آشنایی قبلی، می توانید:

• توافقات خود را قبل از مراجعه به محضر نهایی کنید.
• از تمام حقوق و تکالیف قانونی خود مطلع شوید.
• شروط خاص و مد نظر خود را به درستی و با مشورت حقوقی در عقدنامه درج کنید.

اجزای اصلی یک عقدنامه رسمی (قابل الگوبرداری برای تفاهم نامه دست نویس)

عقدنامه های رسمی ساختاری مشخص و استاندارد دارند که در دفاتر ثبت ازدواج مورد استفاده قرار می گیرد. این اجزا عبارتند از:

1. مشخصات کامل زوجین:

   شامل اطلاعات هویتی دقیق و کامل عروس و داماد، از جمله:

   • نام، نام خانوادگی، نام پدر
   • شماره شناسنامه، کد ملی، تاریخ تولد، محل صدور
   • دین و تابعیت
   • محل اقامت دقیق (آدرس کامل)
2. مشخصات عاقد و گواهان:

   نام و مشخصات عاقد (دفتردار) و گواهان (دو مرد یا یک مرد و دو زن) که صحت اجرای صیغه عقد و امضاها را تأیید می کنند.

3. مهریه:

   یکی از مهم ترین بخش های عقدنامه، مهریه است که باید با دقیق ترین جزئیات ثبت شود:

   • ذکر دقیق تعداد سکه (مثلاً 114 سکه تمام بهار آزادی از نوع امامی).
   • مشخص کردن سایر اقلام مهریه مانند ملک، خودرو، وجه نقد، لوازم خاص یا یک جلد کلام الله مجید، آینه و شمعدان.
   • نحوه پرداخت مهریه (نقداً، اقساطی، عندالمطالبه، عندالاستطاعه) باید به وضوح قید شود.
   • توضیح کامل مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه: عندالمطالبه یعنی زن هر زمان که بخواهد می تواند مهریه خود را مطالبه کند و مرد مکلف به پرداخت است. عندالاستطاعه یعنی مرد تنها در صورتی که توانایی مالی داشته باشد، ملزم به پرداخت مهریه است و بار اثبات توانایی مرد بر عهده زن است.
4. شروط ضمن عقد:

   شروط ضمن عقد از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند و می توانند حقوق و تکالیف زوجین را فراتر از عرف و قانون تعیین کنند. این شروط به دو دسته تقسیم می شوند:

   • شروط ۱۲ گانه استاندارد طلاق:

     این شروط در بسیاری از سندهای ازدواج چاپی آمده اند و زن می تواند با امضای آن ها، حق طلاق را در موارد مشخصی به دست آورد. این شروط شامل مواردی مانند عدم پرداخت نفقه، سوء رفتار زوج، ابتلا به بیماری های صعب العلاج، جنون زوج، ترک زندگی بدون عذر موجه، اعتیاد مضر، محکومیت قطعی به حبس طولانی، ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر اول، و شرط تنصیف اموال (تقسیم اموال کسب شده در طول زندگی مشترک) هستند. زن با امضای این شروط، حق وکالت در طلاق را به صورت بلاعزل و با حق توکیل به غیر، در صورت تحقق هر یک از موارد، از زوج کسب می کند.

   • شروط اختصاصی زوجین:

     زوجین می توانند شروطی فراتر از ۱۲ شرط استاندارد را با توافق یکدیگر در عقدنامه رسمی درج کنند. این شروط باید قانونی، شرعی و صریح باشند. مثال هایی از این شروط عبارتند از: حق تعیین محل سکونت، حق خروج از کشور (بدون نیاز به اجازه مکرر مرد)، حق اشتغال، حق ادامه تحصیل، وکالت مطلق در طلاق (که در آن زن می تواند بدون نیاز به اثبات دلیل خاصی، خود را مطلقه کند) و شروط مالی دیگر. برای درج این شروط، بهتر است قبل از مراجعه به محضر با یک وکیل مشورت شود تا از صحت نگارش و اعتبار حقوقی آن ها اطمینان حاصل شود.

5. صیغه عقد:

   در عقدنامه به لزوم جاری شدن صیغه عقد توسط عاقد اشاره می شود که رکن اصلی عقد نکاح است.

6. امضاها:

   در نهایت، امضای زوج، زوجه، گواهان، عاقد و سردفتر برای تکمیل و تأیید سند ضروری است.

نمونه طرح کلی "عقدنامه دست نویس" برای درک ساختار (غیر رسمی)

این الگو صرفاً برای آشنایی و یادداشت برداری شماست و به هیچ وجه جایگزین عقدنامه رسمی نمی شود:

بسم الله الرحمن الرحیم
صورت مجلس تفاهم ازدواج (جهت آمادگی قبل از ثبت رسمی)

تاریخ: ....................
محل تفاهم: ....................

مشخصات زوج:
نام: .................... نام خانوادگی: .................... نام پدر: ....................
ش.ش: .................... کد ملی: .................... تاریخ تولد: ....................
محل اقامت: ....................

مشخصات زوجه:
نام: .................... نام خانوادگی: .................... نام پدر: ....................
ش.ش: .................... کد ملی: .................... تاریخ تولد: ....................
محل اقامت: ....................

مهریه متفق علیه:
تعداد: ............ سکه (نوع: تمام بهار آزادی امامی)
سایر اقلام: یک جلد کلام الله مجید، آینه و شمعدان، ....................
نحوه پرداخت: (عندالمطالبه / عندالاستطاعه)

شروط ضمن عقد متفق علیه:
الف. شروط ۱۲ گانه طلاق (در صورت امضا):
   (ذکر موارد توافق شده از ۱۲ شرط)
ب. شروط اختصاصی (در صورت توافق):
   1. حق تعیین محل سکونت برای زوجه.
   2. حق خروج از کشور برای زوجه.
   3. حق اشتغال برای زوجه.
   4. حق ادامه تحصیل برای زوجه.
   5. وکالت در طلاق مطلق برای زوجه (در صورت توافق).
   6. سایر شروط: ....................

امضاها (جهت تأیید تفاهم اولیه):
امضای زوج: ....................
امضای زوجه: ....................

نکات حقوقی حیاتی در مورد عقدنامه و توافقات ازدواج

آگاهی از جنبه های حقوقی ازدواج، تضمین کننده حفظ حقوق زوجین و پیشگیری از مشکلات آتی است. درک تفاوت بین توافقات عرفی و رسمی، و آشنایی با مفاد قانونی، قدمی اساسی در این مسیر است.

اهمیت ثبت رسمی ازدواج

ثبت رسمی ازدواج در دفاتر رسمی (محضر) واجب و ضروری است. طبق ماده ۴۹ قانون حمایت خانواده، عدم ثبت رسمی ازدواج دائم موجب مجازات حبس و جزای نقدی برای مرد می شود. علاوه بر جنبه کیفری، عدم ثبت رسمی ازدواج می تواند به تضییع حقوق زن در مواردی مانند دریافت مهریه، نفقه، ارث، و همچنین اثبات نسب فرزندان منجر شود. تنها با ثبت رسمی است که ازدواج اعتبار قانونی پیدا کرده و زوجین می توانند از حمایت های قانونی بهره مند شوند.

مهریه: عندالمطالبه و عندالاستطاعه

مهریه حق مالی زن است که با عقد ازدواج، به مالکیت او درمی آید. دو نوع اصلی مهریه عبارتند از:

• مهریه عندالمطالبه: به این معناست که زن هر زمان که بخواهد، می تواند تمام یا بخشی از مهریه خود را مطالبه کند و مرد مکلف به پرداخت آن است، بدون اینکه شرطی برای توانایی مالی او وجود داشته باشد.
• مهریه عندالاستطاعه: در این حالت، زن تنها زمانی می تواند مهریه خود را مطالبه کند که مرد توانایی مالی برای پرداخت آن را داشته باشد. بار اثبات توانایی مالی مرد بر عهده زن خواهد بود که این امر می تواند فرایند مطالبه را پیچیده تر کند.

در خصوص سقف ۱۱۰ سکه، لازم به توضیح است که این سقف مربوط به ضمانت اجرای کیفری مهریه است، نه اصل میزان مهریه. به این معنا که اگر مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه باشد، برای مازاد بر آن، مرد به دلیل عدم پرداخت مهریه زندانی نمی شود؛ اما همچنان ملزم به پرداخت کل مهریه (مازاد بر ۱۱۰ سکه) از طریق توقیف اموال یا اقساط است. مهریه تا ۱۱۰ سکه، علاوه بر امکان توقیف اموال، می تواند منجر به صدور حکم جلب و زندانی شدن مرد شود.

شروط ضمن عقد

شروط ضمن عقد، توافقاتی هستند که زوجین می توانند علاوه بر مفاد استاندارد، در عقدنامه درج کنند. این شروط باید صریح، شفاف، قانونی و شرعی باشند. از اهمیت بالایی برخوردارند زیرا می توانند در مواردی که قانون به زن حق محدودی داده، حقوق بیشتری برای او ایجاد کنند (مانند حق خروج از کشور یا حق طلاق). لازم است که این شروط توسط هر دو طرف امضا شوند تا اعتبار قانونی پیدا کنند. قبل از امضا، حتماً از مفاد و تبعات حقوقی هر شرط آگاهی کامل داشته باشید و در صورت نیاز، با یک مشاور حقوقی مشورت کنید.

شیربها و جهیزیه

• شیربها: جنبه عرفی دارد و از نظر قانونی الزامی نیست. اگرچه در برخی مناطق ایران مرسوم است، اما مرد از نظر قانونی مکلف به پرداخت آن نیست، مگر اینکه در متن بله برون یا ضمن عقد نکاح به عنوان شرط صریحاً قید شده باشد.
• جهیزیه: تهیه جهیزیه به طور عرفی بر عهده خانواده عروس است. برای حفظ حقوق زن، تنظیم یک سیاهه جهیزیه با ذکر دقیق اقلام و امضای داماد و شهود، از اهمیت بالایی برخوردار است. این سیاهه در صورت بروز اختلاف، سند مالکیت زن بر جهیزیه محسوب می شود.

آیا می توان پس از عقد، شروطی را اضافه یا تغییر داد؟

به طور کلی، اضافه یا تغییر شروط پس از جاری شدن صیغه عقد دشوار و در اکثر موارد ناممکن است، مگر با توافق مجدد زوجین و در قالب یک سند رسمی جدید (مثلاً صلح نامه یا وکالت نامه بلاعزل) و یا با ثبت آن به طرق خاص حقوقی. بنابراین، توصیه اکید می شود که تمام شروط مد نظر، پیش از عقد و در زمان تنظیم عقدنامه رسمی، به طور دقیق و کامل درج شوند.

نقش شهود

حضور شهود در مراسم بله برون، هرچند از نظر قانونی برای اعتبار سند بله برون الزامی نیست، اما از نظر عرفی به آن اعتبار می بخشد. در عقدنامه رسمی، حضور دو شاهد مرد عادل برای جاری شدن صیغه عقد و تأیید امضاها الزامی است و نبود شهود می تواند به اعتبار عقد رسمی لطمه بزند.

در نهایت، لازم به یادآوری است که اطلاعات ارائه شده در این مقاله جنبه عمومی دارد و جایگزین مشاوره حقوقی تخصصی نمی شود. همواره توصیه می شود قبل از هرگونه تصمیم گیری مهم در خصوص ازدواج و تنظیم سند، با وکیل یا مشاور حقوقی مجرب مشورت نمایید.

سوالات متداول

آیا یک "نمونه عقدنامه دست نویس" اعتبار قانونی دارد؟

یک "نمونه عقدنامه دست نویس" به خودی خود اعتبار قانونی یک عقدنامه رسمی ثبت شده در محضر را ندارد. توافقات دست نویس، مانند متن بله برون، بیشتر جنبه عرفی و تفاهم نامه داخلی بین خانواده ها را دارند و می توانند در موارد خاص به عنوان قرینه یا دلیلی کمکی در مراجع قضایی مورد استناد قرار گیرند، اما سند اصلی اثبات ازدواج نیستند.

برای نوشتن متن بله برون دست نویس به چه مدارکی نیاز دارم؟

برای نوشتن متن بله برون دست نویس، نیاز به مدارک رسمی خاصی نیست. اما برای دقت بیشتر، بهتر است اطلاعات هویتی کامل (نام، نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، شماره شناسنامه، کد ملی) عروس و داماد را در اختیار داشته باشید تا بتوانید آن ها را در متن ثبت کنید. حضور بزرگان خانواده ها و شاهدان نیز برای تأیید عرفی توافقات توصیه می شود.

چگونه مهریه را به صورت شفاف در توافقات دست نویس قید کنم؟

برای قید شفاف مهریه در توافقات دست نویس (مثل بله برون)، باید تعداد دقیق سکه (با ذکر نوع آن، مانند تمام بهار آزادی امامی)، سایر اقلام مهریه (مانند یک جلد کلام الله مجید، آینه و شمعدان، ملک، خودرو یا وجه نقد) و همچنین نوع پرداخت (عندالمطالبه یا عندالاستطاعه) به وضوح و بدون ابهام ذکر شود. هرچه جزئیات بیشتر و دقیق تر باشد، احتمال سوءتفاهم کمتر خواهد بود.

۱۲ شرط ضمن عقد چیست و چگونه می توان آنها را اعمال کرد؟

۱۲ شرط ضمن عقد، شروطی استاندارد هستند که در بیشتر سندهای ازدواج چاپی وجود دارند و به زن در موارد خاص، حق وکالت در طلاق می دهند. این شروط شامل مواردی مانند عدم پرداخت نفقه، سوء رفتار زوج، اعتیاد مضر، حبس طولانی مدت مرد، و شرط تنصیف اموال می شوند. برای اعمال این شروط، زن باید در زمان عقد، زیر هر یک از شروطی که مایل به پذیرش آن هاست، امضا کند. با امضای این شروط، زن وکالت بلاعزل در طلاق را در صورت تحقق هر یک از موارد، از زوج دریافت می کند.

آیا می توانیم شروطی مثل حق طلاق یا خروج از کشور را به صورت دست نویس ثبت کنیم؟

شما می توانید شروطی مانند حق طلاق (وکالت در طلاق) یا حق خروج از کشور را به صورت دست نویس در متن بله برون یا پیش نویس های خود ثبت کنید. اما برای اینکه این شروط دارای اعتبار قانونی کامل باشند و قابلیت اجرا در مراجع قضایی را داشته باشند، باید حتماً در عقدنامه رسمی و در دفاتر ازدواج، به طور صریح و قانونی درج و امضا شوند. صرف ثبت دست نویس این شروط، به تنهایی اعتبار حقوقی لازم را ایجاد نمی کند و ممکن است در دادگاه قابل استناد نباشد.

پیوند ازدواج، فرصتی برای رشد و بالندگی مشترک است که با آگاهی و تفاهم عمیق تر، استحکام بیشتری می یابد. مقاله حاضر تلاش کرد تا با تفکیک واضح بین "نمونه عقدنامه دست نویس" در قالب تفاهم نامه بله برون و ساختار یک عقدنامه رسمی، به شما در درک بهتر این مفاهیم یاری رساند. به یاد داشته باشید که هرچند توافقات دست نویس می توانند مبنای خوبی برای شروع باشند، اما ثبت رسمی ازدواج در دفاتر قانونی، ضامن اصلی حفظ حقوق و تکالیف شما و آرامش خاطر در زندگی مشترک است.

همواره توصیه می شود برای هرگونه تصمیم گیری نهایی و ثبت شروط اختصاصی، از مشاوره با وکلای مجرب و مشاوران خانواده بهره مند شوید تا با دیدگاهی جامع و کامل، بهترین تصمیمات را برای آینده خود و شریک زندگی تان اتخاذ کنید. برای شما و شریک زندگی تان، آرزوی خوشبختی و موفقیت در این مسیر پربرکت را داریم.