۲۶ تیر در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

در این تقویم وقایع و رویدادهای مهم تاریخی مرتبط با علم و فناوری را مرور خواهیم کرد.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری ووکس، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۶ تیر برابر ۱۶ جولای را ورق می‌زنیم.

***

دنباله‌دار شومیکر-لوی

۱۶ جولای ۱۹۹۴ میلادی برابر با ۲۶ تیر ۱۳۷۳ خورشیدی اولین تکه از ۲۱ تکه اصلی دنباله‌دار شومیکر-لوی ۹ که دو سال پیشتر در اثر ورود به منطقه کِشندی سیاره مشتری قطعه‌قطعه شده بود به مشتری برخورد کرد و آذرگویی با عرض هزارو۲۰۰ مایل و ارتفاع ۶۰۰ مایل به‌وجود آورد. این برخورد به شادی اخترشناسانی منجر شد که منتظر آتش‌بازی آسمانی بودند و به دانشمندان اولین فرصت را برای مشاهده چنین برخوردی اعطا کرد. مشتری یک غول گازی است که بیشتر از هیدروژن و هلیوم به شکل گاز و مایع تشکیل شده است. وقتی مشتری را رصد می‌کنیم، به یک سطح جامد نگاه نمی‌کنیم، بلکه فضای نواری با ابرهای چرخان و طوفان‌های عظیم را می‌بینیم. دنباله‌دار شومیکر-لوی ۹ را سه اخترشناس به نام‌های کارولین شومیکر، ایوجین م. شومیکر و دیوید اچ. لِوی کشف کردند.

سر ویکتور هورسلی

۱۶ جولای ۱۹۱۶ میلادی برابر با ۲۶ تیر ۱۲۹۵ خورشیدی، ویکتور الکساندر هادن هورسلی فیزیولوژیست و جراح مغز و اعصاب انگلیسی پیشرو در جراحی مغز و نخاع درگذشت. او پیش‌از ۳۰ سالگی، در ۲۵ می ۱۸۸۶، اولین عمل جراحی مغز انسان را انجام داد که برداشتن یک جراحت بود. سال ۱۸۸۷، او با استاد سابقش، سر ویلیام گوورز، در اولین جراحی بحث برانگیز برای برداشتن تومور نخاعی کار کرد و یک افسر ۴۵ ساله ارتش مبتلا فلج اسپاستیک اندام تحتانی را درمان کرد و او را قادر ساخت دوباره راه برود. او درباره عملکرد غده تیروئید در تنظیم رشد و متابولیسم بدن تحقیق کرد و دریافت که چگونه عملکرد نادرست آن با میکسدم (کم‌کاری شدید تیروئید در بزرگسالان) و کرتینیسم (کم‌کاری مادرزادی تیروئید در نوزادان) مرتبط است. او واکسن موثر هاری  لوئی پاستور را تایید و از استفاده از آن در انگلستان برای جلوگیری از این بیماری حمایت کرد. هورسلی در تحقیقاتش برای یافتن فیزیولوژی مشابه با فیزیولوژی انسان، آناتومی انسان را با آناتومی دارکوب، اردک و آرمادیلو بررسی کرد.

هنری پاول فرانکفورت

۱۶ جولای ۱۹۵۴ میلادی برابر با ۲۶ تیر ۱۳۳۳ خورشیدی، هنری پاول فرانکفورت، باستان‌شناس هلندی‌آمریکایی که رابطه‌ای میان دو تمدن مصر و میان‌رودان ایجاد کرد درگذشت. او موفق شد بازسازی کامل و مستندی از فرهنگ و هنر باستانی میان‌رودان تکمیل کند. کاوش‌هایی که او بین سال‌های ۱۹۲۲، ۱۹۲۵ و در مصر و در سال‌های ۱۹۲۹ و ۱۹۳۷ در عراق سرپرستی کرد  با دانش باستان‌شناسی نمونه‌برداری انجام شد. سال ۱۹۲۵، فرانکفورت کارهایی را که ادوارد ناویل در آبیدوس مصر آغاز کرده بود با حفاری اوزیریون از سر گرفت.  محوطه اولیه پروژه فرانکفورت در غرب معبد ستی قرار داشت اما برای ثبت نقش برجسته‌های زیبای خود معبد ستی آن را گسترش داد.

جوزپه پیاتزی

۱۶ جولای ۱۷۴۶ میلادی برابر با ۲۶ تیر ۱۱۲۵ خورشیدی، جوزپه پیاتزی، اخترشناس و نویسنده ایتالیایی که اولین سیاره کوتوله بزرگ‌ترین سیارک کمربند سیارکی را کشف کرد به‌دنیا آمد. او رصدخانه‌ای در پالرمو تأسیس کرد و موقعیت ۷هزارو۶۴۶ ستاره را ترسیم کرد. پیاتزی همچنین کشف کرد که ستاره 61 ماکیان دارای حرکت خاص بزرگی است، که باعث شد فردریش بسل آن را به‌عنوان هدف مطالعات اختلاف منظر خودش انتخاب کند. پیاتزی در اول ژانویه ۱۸۰۱ سیاره کوتوله سرس را کشف کرد، اما توانست فقط سه رصد انجام دهد. او آن را به افتخار سرس، الهه رُمی کشاورزی و عشق مادری نامگذاری کرد. ۶ مارس ۲۰۱۵ میلادی، فضاپیمای ناسا، داون (سپیده‌دم) به مدار سیاره کوتوله سِرس وارد شد. سفر این فضاپیمای رباتیک ۷.۵ سال به‌طول انجامید و سپیده‌دم پس‌از پیمودن مسیری به مسافت ۴۹۰۰میلیون کیلومتر با شتاب ثابت به مقصد رسید. این اولین فضاپیمایی بود که به دور یک سیاره کوتوله می‌چرخید.