چگونه متن شکایت بنویسیم؟ | راهنمای کامل و گام به گام
چگونه متن شکایت بنویسیم
برای دفاع از حقوق و احقاق عدالت، آگاهی از نحوه نگارش و تنظیم صحیح متن شکایت از اهمیت بالایی برخوردار است. بسیاری از افراد غیرحقوقدان در مواجهه با فرآیندهای قضایی و تهیه اسناد قانونی مانند شکوائیه یا دادخواست دچار سردرگمی می شوند. این مقاله راهنمایی جامع و گام به گامی را برای شما فراهم می کند تا با اصول و قواعد نگارش انواع شکایت نامه ها آشنا شده و بتوانید با اطمینان خاطر از حقوق خود دفاع کنید. شما با مطالعه این راهنما قادر خواهید بود تفاوت های اساسی شکوائیه کیفری و دادخواست حقوقی را درک کرده، اجزای کلیدی هر یک را بشناسید و با نکات عملی و نمونه های کاربردی، متنی موثر و قانونی تهیه کنید.
آشنایی با مفاهیم پایه: شکوائیه و دادخواست
در نظام حقوقی ایران، برای شروع رسیدگی به اختلافات و جرایم، دو نوع سند اصلی وجود دارد: شکوائیه و دادخواست. شناخت تفاوت های بنیادی و کاربرد هر یک، اولین و مهم ترین گام در مسیر احقاق حق است.
شکوائیه چیست و چه زمانی به آن نیاز دارید؟
شکوائیه، سندی است که برای شکایت از وقوع جرایم کیفری به دادسرا یا مراجع قضایی ارائه می شود. هدف از تنظیم شکوائیه، درخواست تعقیب، تحقیق و مجازات فردی است که جرمی را مرتکب شده است. این نوع شکایت معمولاً شامل جرایمی است که نظم عمومی و حقوق جامعه را نقض می کنند، حتی اگر شاکی خصوصی نیز داشته باشند.
برای مثال، اگر کسی مورد توهین، تهدید، کلاهبرداری، سرقت، ضرب و جرح یا خیانت در امانت قرار گیرد، باید با تنظیم شکوائیه، موضوع را به دادسرا گزارش دهد. دادسرا پس از بررسی های اولیه و انجام تحقیقات لازم، در صورت احراز وقوع جرم، پرونده را برای صدور کیفرخواست و رسیدگی نهایی به دادگاه کیفری ارسال می کند.
دادخواست چیست و چه زمانی به آن نیاز دارید؟
دادخواست، سندی است که برای طرح دعاوی حقوقی به دادگاه های حقوقی تقدیم می شود. در دعاوی حقوقی، هدف اصلی، مطالبه حق یا جبران خسارت از سوی یک فرد یا نهاد است که در یک رابطه حقوقی (مانند قرارداد، مالکیت یا تعهدات) با دیگری درگیر شده است. برخلاف شکوائیه که به دنبال مجازات متهم است، دادخواست به دنبال احقاق حقوق مالی یا غیرمالی و الزام طرف مقابل به انجام تعهدات قانونی است.
نمونه هایی از دعاوی حقوقی که نیاز به دادخواست دارند شامل مطالبه وجه چک یا سفته، تخلیه ملک، فسخ قرارداد، تقسیم ارث، اختلافات مربوط به املاک و اراضی، و دعاوی خانوادگی مانند طلاق و نفقه است. در این موارد، دادگاه حقوقی پس از بررسی دلایل و مستندات طرفین، اقدام به صدور حکم مقتضی می کند.
تفاوت های کلیدی شکوائیه و دادخواست
درک این تفاوت ها برای انتخاب صحیح مسیر قانونی بسیار حیاتی است. انتخاب اشتباه می تواند منجر به اتلاف وقت و هزینه شود. جدول زیر تفاوت های اصلی این دو سند را به روشنی بیان می کند:
| ویژگی | شکوائیه (کیفری) | دادخواست (حقوقی) |
|---|---|---|
| نوع دعوا | جرایم کیفری | دعاوی حقوقی |
| مرجع رسیدگی | دادسرا (اولیه) و دادگاه کیفری | دادگاه حقوقی |
| طرفین دعوا | شاکی و مشتکی عنه (متهم) | خواهان و خوانده |
| هدف | مجازات متهم و در صورت لزوم جبران خسارت | مطالبه حق، جبران خسارت، الزام به تعهد |
| نتیجه احتمالی | صدور کیفرخواست، حکم محکومیت یا برائت | صدور حکم حقوقی (به نفع خواهان یا خوانده) |
| هزینه | معمولاً ثابت و کمتر از دعاوی حقوقی | متغیر و بر اساس بهای خواسته (در دعاوی مالی) |
راهنمای گام به گام نگارش شکوائیه (برای جرایم کیفری)
نگارش صحیح شکوائیه برای موفقیت در پرونده های کیفری اهمیت بسیاری دارد. هر بخش از این فرم دارای اهمیت ویژه ای است که باید با دقت تکمیل شود.
فرم استاندارد شکوائیه و آشنایی با بخش ها
شکوائیه دارای یک فرم استاندارد است که از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا سایت های مربوطه قابل دسترسی است. این فرم شامل بخش های مختلفی است که در ادامه به تفصیل توضیح داده می شود.
مشخصات شاکی (فرد آسیب دیده)
این بخش شامل اطلاعات هویتی فردی است که از وقوع جرم متضرر شده و قصد شکایت دارد. اطلاعات باید کاملاً دقیق و مطابق با مدارک شناسایی رسمی تکمیل شود.
- نام و نام خانوادگی: دقیقاً مطابق کارت ملی و شناسنامه.
- نام پدر: جهت احراز هویت.
- کد ملی و شماره شناسنامه: از مهمترین اطلاعات هویتی.
- شغل: ذکر شغل فعلی.
- نشانی دقیق و کد پستی: برای ارسال ابلاغیه ها و مکاتبات قضایی. بسیار مهم است که این نشانی صحیح و به روز باشد.
- شماره تماس: برای اطلاع رسانی های فوری و هماهنگی ها.
هرگونه اشتباه در این بخش می تواند روند رسیدگی را به تاخیر بیندازد یا حتی باعث رد شکایت شود.
مشخصات مشتکی عنه (متهم)
مشتکی عنه فردی است که از او شکایت شده است. اطلاعات این بخش باید تا حد امکان کامل باشد.
- نام و نام خانوادگی، نام پدر: اگر اطلاع دارید، حتماً ذکر کنید.
- کد ملی: در صورت اطلاع، کمک بزرگی به شناسایی متهم می کند.
- نشانی دقیق: از حیاتی ترین اطلاعات برای ابلاغ احضاریه به متهم.
اگر اطلاعات کاملی از متهم (مانند نام و نام خانوادگی یا کد ملی) در دست ندارید، می توانید تا جایی که می دانید (مثلاً نام مستعار، نام محل کار، مشخصات ظاهری، شماره پلاک خودرو) را ذکر کرده و تقاضای تحقیقات برای شناسایی او را مطرح کنید. با این حال، داشتن نشانی متهم برای سرعت بخشیدن به پرونده بسیار موثر است.
وکیل (در صورت وجود)
چنانچه برای طرح شکایت خود از وکیل دادگستری کمک گرفته اید، مشخصات کامل وکیل شامل نام، نام خانوادگی و شماره پروانه وکالت او باید در این قسمت درج شود. حضور وکیل می تواند به تسهیل فرآیند و افزایش شانس موفقیت کمک کند.
موضوع شکایت (عنوان دقیق جرم)
این بخش یکی از حساس ترین قسمت های شکوائیه است. باید عنوان حقوقی دقیق جرمی که اتفاق افتاده را ذکر کنید. انتخاب عنوان صحیح اهمیت فراوانی دارد؛ زیرا مسیر رسیدگی و نوع اتهام وارده بر مبنای آن شکل می گیرد.
مثلاً به جای نوشتن فحاشی، بهتر است توهین و افترا را ذکر کنید اگر شرایط آن وجود دارد. یا به جای دزدیدن، عنوان حقوقی سرقت یا خیانت در امانت (بسته به شرایط) صحیح است. در صورت عدم اطمینان، می توانید چند عنوان مرتبط را ذکر کرده و از دادسرا تقاضای رسیدگی به تمام موارد را داشته باشید.
زمان و نشانی محل وقوع جرم
ذکر دقیق تاریخ، ساعت و آدرس محل وقوع جرم از الزامات نگارش شکوائیه است. این اطلاعات به دادسرا کمک می کند تا صلاحیت محلی خود را بررسی کرده و در صورت نیاز به صحنه جرم مراجعه و تحقیقات لازم را انجام دهد.
در صورتی که جرم در فضای مجازی رخ داده است، باید زمان و بستر وقوع (مثلاً واتساپ، اینستاگرام، تلگرام) و همچنین آی پی (IP) یا هر شناسه دیگری که قابل ردیابی باشد، ذکر شود.
دلایل و ضمائم شکوائیه
برای اثبات ادعای خود، باید مدارک و مستندات کافی را به شکوائیه پیوست کنید. این بخش شامل هرگونه مدرکی است که وقوع جرم و انتساب آن به متهم را تایید کند.
- شهادت شهود: اگر شاهد عینی دارید، مشخصات و نشانی آن ها را ذکر کنید.
- گواهی پزشکی قانونی: در جرایمی مانند ضرب و جرح.
- اسکرین شات، فیلم، عکس، پیامک: در جرایم اینترنتی یا مواردی که مدرک دیجیتالی دارید.
- مدارک مالی: مانند فیش واریزی، رسید بانکی در جرایم کلاهبرداری یا خیانت در امانت.
- قراردادها، اسناد رسمی: در صورتی که جرم مربوط به نقض یک تعهد قراردادی باشد.
- اقرار متهم: در صورتی که متهم به طریقی (مثلاً در پیامک) به جرم اقرار کرده باشد.
تمامی مستندات باید به صورت خوانا و ترجیحاً همراه با کپی برابر اصل به شکوائیه پیوست شوند.
شرح واقعه (نحوه نگارش موثرترین بخش شکایت)
این بخش، قلب شکوائیه است و باید با نهایت دقت و وضوح نگاشته شود. شرح واقعه باید گزارشی دقیق، مستند و قانع کننده از اتفاقات باشد و به سوالات اساسی زیر پاسخ دهد:
- کی؟ (تاریخ و ساعت وقوع جرم)
- کجا؟ (محل دقیق وقوع جرم)
- چه کسی؟ (شاکی، متهم و سایر افراد دخیل)
- چه اتفاقی؟ (توصیف جزئیات جرم)
- چگونه؟ (نحوه وقوع جرم)
- چرا؟ (انگیزه یا بستر وقوع جرم، در صورت اطلاع)
- چه نتیجه ای؟ (آثار و خسارات وارد شده به شاکی)
در نگارش شرح واقعه، از بیان احساسات و حاشیه پردازی پرهیز کنید. تمرکز بر حقایق، وقایع مرتبط و رعایت ترتیب زمانی بسیار مهم است. هر جمله باید حاوی اطلاعات مفید و مرتبط با جرم باشد.
یک شرح واقعه موثر، با رعایت ترتیب زمانی و ارائه جزئیات دقیق، قدرت استدلال شاکی را در دادسرا به شدت افزایش می دهد و به بازپرس کمک می کند تا تصویر روشنی از ابعاد پرونده به دست آورد.
مثال عملی: نگارش شرح واقعه برای کلاهبرداری اینترنتی
بنده در تاریخ ۰۵/۰۲/۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۰۰، از طریق کانال تلگرامی با عنوان سرمایه گذاری پرسود که در آن آگهی فروش ارز دیجیتال با سود بالا منتشر شده بود، با شخصی به نام مستعار آقای ایکس آشنا شدم. ایشان با وعده سود ماهانه ۳۰ درصد، بنده را ترغیب به واریز مبلغ ۵۰ میلیون ریال به شماره حساب بانکی XXXXXX به نام علی اکبری کردند. پس از واریز وجه در همان تاریخ و ساعت ۱۷:۱۵، ایشان دیگر پاسخگوی تماس ها و پیام های بنده نبودند و کانال تلگرامی نیز حذف شد. اسکرین شات مکالمات، فیش واریزی و اطلاعات کانال تلگرام به پیوست تقدیم می شود.
خواسته شاکی (درخواست نهایی شما از دادسرا/دادگاه)
در این قسمت، باید به وضوح بیان کنید که چه درخواستی از مراجع قضایی دارید. معمولاً در شکوائیه، خواسته اصلی تعقیب و مجازات متهم و در صورت لزوم جبران خسارت وارده است. مشخص کردن خواسته به بازپرس و قاضی کمک می کند تا دقیقاً بداند چه حکمی باید صادر کند.
راهنمای گام به گام نگارش دادخواست (برای دعاوی حقوقی)
نگارش دادخواست نیز مانند شکوائیه نیازمند دقت و رعایت اصول خاص حقوقی است. فرم دادخواست برای طرح دعاوی حقوقی در دادگاه های حقوقی استفاده می شود.
فرم استاندارد دادخواست و آشنایی با بخش ها
دادخواست نیز دارای فرم چاپی و الکترونیکی است که باید با دقت تکمیل شود. اجزای اصلی آن شباهت هایی با شکوائیه دارد، اما تفاوت های مهمی نیز وجود دارد که به ماهیت حقوقی دعوا برمی گردد.
مشخصات خواهان (مدعی)
خواهان فرد یا نهادی است که مدعی حقی است و دادخواست را تنظیم می کند. مشخصات خواهان باید کاملاً مطابق با مدارک هویتی تکمیل شود.
- نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، شغل: مطابق با مدارک رسمی.
- نشانی دقیق و کد پستی، شماره تماس: برای ابلاغ اوراق قضایی.
مشخصات خوانده (فرد مقابل در دعوا)
خوانده فرد یا نهادی است که دعوا علیه او مطرح شده است. تکمیل دقیق مشخصات و نشانی خوانده برای ابلاغ دادخواست و احضاریه ها ضروری است.
- نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی: در صورت اطلاع.
- نشانی دقیق: حیاتی برای ابلاغ قانونی. در صورت عدم اطلاع از نشانی، می توانید درخواست استعلام نشانی از مراجع مربوطه (مانند اداره ثبت احوال) را مطرح کنید.
وکیل (در صورت وجود)
اگر دادخواست توسط وکیل ارائه می شود، مشخصات کامل وکیل شامل نام، نام خانوادگی و شماره پروانه او باید درج گردد. وکالت در دعاوی حقوقی، به دلیل پیچیدگی های قانونی، بسیار رایج است.
تعیین خواسته و بهای آن (در دعاوی مالی)
این بخش در دادخواست از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. باید به وضوح و با عبارات حقوقی خواسته خود را مشخص کنید. در دعاوی مالی، تعیین بهای خواسته (مبلغ دقیق پول یا ارزش مالی مورد مطالبه) نیز الزامی است.
مثلاً به جای می خواهم پولم را پس بگیرم، بنویسید: مطالبه وجه چک شماره … به مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال. یا مطالبه اجور معوقه ملک به نشانی … از تاریخ … تا تاریخ … به مبلغ … ریال.
بهای خواسته در دعاوی مالی، مبنای محاسبه هزینه دادرسی و همچنین میزان حق الوکاله وکیل خواهد بود. دقت در تعیین بهای خواسته بسیار مهم است، زیرا اشتباه در آن می تواند منجر به رد دادخواست یا طولانی شدن روند رسیدگی شود.
دلایل و منضمات دادخواست
برای اثبات ادعاهای مطرح شده در دادخواست، باید مدارک و مستندات مربوطه را پیوست کنید. این مدارک شامل هر چیزی است که حقانیت شما را در دعوای حقوقی اثبات کند.
- قراردادها: مانند قرارداد اجاره، خرید و فروش، مشارکت.
- اسناد رسمی: مانند سند مالکیت، وکالت نامه، سند ازدواج.
- فاکتورها و رسیدهای پرداخت: در دعاوی مالی.
- گواهی نامه ها و مدارک تخصصی: در برخی دعاوی خاص.
- شهادت شهود: در صورت لزوم.
- استعلامات ثبتی یا بانکی: برای احراز مالکیت یا گردش حساب.
همه منضمات باید به صورت خوانا و ترجیحاً همراه با کپی برابر اصل پیوست شوند.
شرح دادخواست (چگونه استدلال حقوقی خود را بیان کنیم؟)
شرح دادخواست جایی است که شما استدلال حقوقی خود را برای دادگاه تشریح می کنید. در این بخش، باید وقایع را به ترتیب زمانی و با استناد به مدارک و قوانین مربوطه بیان کنید. شرح دادخواست باید خلاصه، مستند، قانونی و بدون حاشیه پردازی باشد.
ابتدا به تشریح رابطه حقوقی بین خود و خوانده بپردازید (مثلاً قرارداد اجاره، رابطه وراثتی و…). سپس به تشریح واقعه یا اتفاقی که منجر به طرح دعوا شده بپردازید (مثلاً عدم پرداخت اجاره بها، عدم ایفای تعهد در قرارداد). در نهایت، با استناد به دلایل و مدارکی که پیوست کرده اید و با اشاره به مواد قانونی مرتبط، خواسته خود را توجیه کنید.
مثال عملی: نگارش شرح دادخواست برای مطالبه اجاره بها
موضوع این دادخواست، مطالبه اجور معوقه و خسارات دادرسی مربوط به یک واحد آپارتمان مسکونی به نشانی [آدرس کامل ملک] است. به موجب قرارداد اجاره عادی مورخ ۱۰/۰۱/۱۴۰۲ (پیوست شماره ۱)، اینجانب خواهان، ملک مذکور را به خوانده محترم اجاره داده ام. بر اساس بند ۳ قرارداد، خوانده متعهد به پرداخت ماهیانه مبلغ ۵۰ میلیون ریال به عنوان اجاره بها در ابتدای هر ماه بوده است. متاسفانه، علیرغم حلول مواعد پرداخت، خوانده از پرداخت اجاره بهای ماه های فروردین، اردیبهشت و خرداد ۱۴۰۳ به مبلغ کل ۱۵۰ میلیون ریال خودداری نموده است. با توجه به ابلاغ اظهارنامه رسمی به شماره XXXX (پیوست شماره ۲) و عدم اقدام خوانده، ناچاراً تقاضای رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت اجور معوقه و کلیه خسارات دادرسی را از محضر دادگاه محترم دارم.
ستون خواسته (درخواست نهایی شما از دادگاه)
در این بخش، مجدداً و به صورت دقیق، آنچه را از دادگاه مطالبه می کنید، بیان نمایید. درخواست شما می تواند شامل موارد زیر باشد:
- صدور حکم به پرداخت مبلغ مشخصی از وجه (در دعاوی مالی).
- محکومیت خوانده به انجام تعهد خاص (مثلاً تحویل ملک، تنظیم سند رسمی).
- صدور حکم بر فسخ یا بطلان قرارداد.
- صدور حکم به پرداخت خسارات (مانند خسارت تاخیر تادیه، خسارت دادرسی).
نکات کلیدی و توصیه های حقوقی طلایی برای نگارش بهتر شکایت
برای افزایش اثربخشی شکایت و جلوگیری از مشکلات احتمالی، رعایت نکات زیر ضروری است:
دقت در انتخاب عنوان صحیح (کیفری یا حقوقی)
همان طور که پیش تر گفته شد، اشتباه در تشخیص ماهیت دعوا (کیفری یا حقوقی) و انتخاب سند نامناسب (شکوائیه به جای دادخواست یا بالعکس) می تواند به رد شکایت و اتلاف زمان و هزینه شما منجر شود. اگر در این مورد تردید دارید، حتماً از مشاوره حقوقی بهره بگیرید.
زبان و لحن شکایت نامه
متن شکایت باید رسمی، محترمانه، منطقی و به دور از هرگونه توهین، افترا یا بیان احساسات شخصی باشد. تمرکز بر حقایق و ارائه مستندات قانونی، اعتبار شکایت شما را افزایش می دهد.
صحت و دقت اطلاعات
اطلاعات هویتی (نام، کد ملی، نشانی)، ارقام مالی، تاریخ ها و زمان ها باید با نهایت دقت و صحت تکمیل شوند. یک اشتباه کوچک می تواند فرآیند رسیدگی را مختل کند یا حتی منجر به سوءتفاهم های جدی شود.
اهمیت جمع آوری مستندات قوی
پایه و اساس هر شکایت، مستندات و ادله اثبات آن است. هرچه مدارک شما قوی تر و جامع تر باشد، شانس موفقیت پرونده شما بیشتر خواهد بود. سعی کنید تمام مدارک مرتبط را جمع آوری و به صورت منظم پیوست کنید.
پرهیز از زیاده گویی و حاشیه پردازی
متن شکایت باید مختصر، مفید و متمرکز بر اصل موضوع و وقایع مرتبط با جرم یا دعوا باشد. از بیان جزئیات غیرضروری، شایعات یا مسائل بی ارتباط با پرونده خودداری کنید. قاضی یا بازپرس به دنبال حقایق مرتبط و استدلال قانونی است.
چه زمانی به وکیل نیاز دارید؟
اگرچه این راهنما به شما کمک می کند تا اصول اولیه نگارش شکایت را فرا بگیرید، اما در پرونده های پیچیده، دارای ابعاد گسترده یا مواردی که ارزش مالی و حقوقی بالایی دارند، مشاوره با یک وکیل متخصص اکیداً توصیه می شود. یک وکیل می تواند با اشراف بر قوانین و رویه های قضایی، بهترین راهکار را برای پرونده شما ارائه دهد و از حقوق شما به نحو احسن دفاع کند.
بررسی صلاحیت مرجع قضایی
اطمینان حاصل کنید که شکایت خود را به دادگاه یا دادسرای صالح از نظر محلی (مثلاً محل وقوع جرم یا اقامت خوانده) و صلاحیتی (دادگاه خانواده، کیفری، حقوقی) ارسال می کنید. ارسال به مرجع اشتباه باعث ارجاع پرونده و اتلاف زمان می شود.
کپی برداری از تمامی مدارک
همیشه یک نسخه کامل از تمامی مدارک، مستندات و متن شکایت خود را نزد خود نگه دارید. این کار در صورت نیاز به پیگیری، مراجعات بعدی یا حتی گم شدن پرونده، بسیار مفید خواهد بود.
ثبت و پیگیری شکایت (بعد از نگارش چه کنیم؟)
پس از نگارش متن شکوائیه یا دادخواست، نوبت به ثبت و پیگیری آن در مراجع قضایی می رسد.
نحوه ثبت شکوائیه/دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
امروزه، ثبت اکثر شکوائیه ها و دادخواست ها از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی انجام می شود. این دفاتر به عنوان واسطه ای میان مردم و قوه قضائیه عمل می کنند و فرآیند ثبت را تسهیل می بخشند.
- آماده سازی مدارک: اصل مدارک هویتی (کارت ملی و شناسنامه)، اصل و کپی تمامی مستندات و ضمائم مربوط به شکایت.
- مراجعه به دفتر: به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در سراسر کشور مراجعه کنید.
- تکمیل فرم ها: کارکنان دفتر با راهنمایی شما، اطلاعات را در سامانه های مربوطه ثبت می کنند و متن شکوائیه/دادخواست شما را در سیستم بارگذاری می کنند.
- پرداخت هزینه ها: هزینه های مربوط به دادرسی و خدمات دفتر را در همان محل پرداخت کنید.
- دریافت کد رهگیری: پس از ثبت نهایی، یک کد رهگیری و شماره پرونده به شما داده می شود که برای پیگیری های بعدی ضروری است.
ثبت الکترونیکی مزایای بسیاری از جمله سرعت بالاتر، کاهش مراجعات حضوری و دسترسی آسان تر به اطلاعات پرونده دارد.
هزینه های تنظیم و ثبت شکایت
هزینه های مربوط به شکایت شامل چند بخش است:
- هزینه دادرسی: این هزینه توسط قوه قضائیه تعیین می شود و برای دعاوی کیفری معمولاً ثابت و برای دعاوی حقوقی بر اساس بهای خواسته (درصدی از مبلغ مورد مطالبه) محاسبه می شود.
- هزینه خدمات دفاتر الکترونیک قضایی: مبلغی است که بابت خدمات ثبت و ارسال مدارک به دفاتر پرداخت می شود.
- هزینه احتمالی وکیل یا عریضه نویس: در صورت استفاده از خدمات این افراد.
این هزینه ها سالانه توسط قوه قضائیه اعلام و به روز می شوند و قبل از اقدام به شکایت، می توانید از مبالغ دقیق آنها اطلاع کسب کنید.
پیگیری شکایت با کد ملی یا کد رهگیری (سامانه ثنا)
پس از ثبت شکایت، می توانید وضعیت پرونده خود را به صورت آنلاین از طریق سامانه ثنا (عدل ایران) پیگیری کنید. برای این کار ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام کرده و حساب کاربری داشته باشید.
- ورود به سامانه: به وب سایت adliran.ir مراجعه کنید.
- ورود به بخش اطلاع رسانی پرونده: با وارد کردن کد ملی و رمز شخصی ثنا، وارد حساب کاربری خود شوید.
- مشاهده وضعیت پرونده: با استفاده از شماره پرونده و ردیف فرعی یا کد ملی خود، می توانید اطلاعات مربوط به پرونده، از جمله تاریخ جلسات، قرارهای صادره و ابلاغیه ها را مشاهده کنید.
این سامانه امکان دسترسی سریع و آسان به اطلاعات پرونده را فراهم می کند و نیاز به مراجعات مکرر به دادگستری را کاهش می دهد.
زمان بندی تقریبی رسیدگی به شکایت
مدت زمان رسیدگی به شکایات بسته به نوع جرم یا دعوا، پیچیدگی پرونده، حجم کاری مراجع قضایی و سرعت عمل طرفین متفاوت است. برخی پرونده ها ممکن است در چند هفته به نتیجه برسند، در حالی که برخی دیگر ماه ها یا حتی سال ها به طول انجامند. داشتن انتظارات واقع بینانه از این فرآیند مهم است.
نمونه متن های شکایت کاربردی (قابل کپی و الگوبرداری)
برای تسهیل کار شما، در این بخش نمونه هایی از شکوائیه ها و دادخواست های رایج ارائه می شود. این نمونه ها صرفاً جهت الگوبرداری هستند و ممکن است نیاز به بومی سازی و جزئیات بیشتر بر اساس پرونده شما داشته باشند.
نمونه شکوائیه توهین و افترا
به: دادستان محترم عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکوائیه بابت توهین و افترا
شاکی: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی، شماره تماس]
مشتکی عنه: [نام و نام خانوادگی (در صورت اطلاع)، نام پدر، کد ملی (در صورت اطلاع)، نشانی (در صورت اطلاع)]
دلایل و منضمات: [شهادت شهود / اسکرین شات پیامک ها / فیلم و عکس و…]
شرح واقعه:
با سلام و احترام،
اینجانب [نام شاکی] در تاریخ [تاریخ دقیق] ساعت [ساعت دقیق] در [محل وقوع، مثال: محل کار، خیابان، فضای مجازی] توسط مشتکی عنه آقای/خانم [نام مشتکی عنه] مورد توهین و افترا قرار گرفته ام. ایشان با [شرح دقیق کلمات یا اعمال توهین آمیز و افترای وارده] موجب هتک حیثیت و آبروی بنده شده اند. مدارک و مستندات مربوطه ضمیمه شکوائیه است. لذا با تقدیم این شکوائیه، تقاضای تعقیب کیفری و مجازات مشتکی عنه به اتهام توهین و افترا، وفق مواد ۶۰۸ و ۶۹۷ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) را دارم.
خواسته: تعقیب و مجازات مشتکی عنه به اتهام توهین و افترا.
نمونه شکوائیه کلاهبرداری (رایانه ای یا سنتی)
به: دادستان محترم عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکوائیه بابت کلاهبرداری
شاکی: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی، شماره تماس]
مشتکی عنه: [نام و نام خانوادگی (در صورت اطلاع)، نام پدر، کد ملی (در صورت اطلاع)، نشانی (در صورت اطلاع)]
دلایل و منضمات: [فیش واریزی / اسکرین شات مکالمات / قرارداد / شهادت شهود و…]
شرح واقعه:
با سلام و احترام،
اینجانب [نام شاکی] در تاریخ [تاریخ دقیق] و در محل [محل وقوع] توسط مشتکی عنه آقای/خانم [نام مشتکی عنه] مورد کلاهبرداری قرار گرفته ام. مشتکی عنه با [شرح دقیق اقدامات فریبکارانه، مثال: معرفی خود به عنوان نماینده شرکت X، وعده فروش کالا/خدمات خاص، وعده سرمایه گذاری پرسود و…] بنده را فریب داده و مبلغ [مبلغ مورد کلاهبرداری] ریال از بنده تحصیل کرده است. پس از واریز مبلغ به شماره حساب [شماره حساب] به نام [نام صاحب حساب]، مشتکی عنه از ایفای تعهد خودداری کرده و پاسخگو نمی باشد. مدارک اثبات کننده کلاهبرداری شامل [ذکر مدارک] به پیوست تقدیم می شود. لذا، با توجه به دلایل موجود، تقاضای تعقیب و مجازات مشتکی عنه به اتهام کلاهبرداری و استرداد مبلغ مال از دست رفته را دارم.
خواسته: تعقیب و مجازات مشتکی عنه به اتهام کلاهبرداری و استرداد مال.
نمونه شکوائیه ضرب و جرح
به: دادستان محترم عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکوائیه بابت ضرب و جرح عمدی
شاکی: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی، شماره تماس]
مشتکی عنه: [نام و نام خانوادگی (در صورت اطلاع)، نام پدر، کد ملی (در صورت اطلاع)، نشانی (در صورت اطلاع)]
دلایل و منضمات: [گواهی پزشکی قانونی / شهادت شهود / فیلم دوربین مدار بسته و…]
شرح واقعه:
با سلام و احترام،
اینجانب [نام شاکی] در تاریخ [تاریخ دقیق] حدود ساعت [ساعت دقیق] در محل [نشانی دقیق محل وقوع درگیری] توسط مشتکی عنه آقای/خانم [نام مشتکی عنه] مورد ضرب و جرح عمدی قرار گرفته ام. ایشان با [شرح دقیق نحوه ضرب و جرح، مثال: با مشت به صورت بنده کوبید، با چاقو به بازوی بنده ضربه زد] موجب ایراد جراحات و صدمات جسمانی به بنده شده اند. بلافاصله پس از حادثه به اورژانس مراجعه کرده و سپس به پزشکی قانونی معرفی شده ام که گواهی آن (پیوست شماره ۱) ضمیمه می باشد. شهود عینی نیز [تعداد] نفر در صحنه حضور داشته اند که مشخصات ایشان جهت تحقیق تقدیم می شود. لذا، با تقدیم این شکوائیه، تقاضای تعقیب و مجازات مشتکی عنه به اتهام ضرب و جرح عمدی و همچنین پرداخت دیه جراحات وارده را دارم.
خواسته: تعقیب و مجازات مشتکی عنه به اتهام ضرب و جرح عمدی و پرداخت دیه.
نمونه دادخواست مطالبه وجه (بر اساس چک یا سفته)
به: ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: مطالبه وجه [چک/سفته] به مبلغ [مبلغ دقیق] ریال به انضمام خسارات دادرسی و تاخیر تادیه
خواهان: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی، شماره تماس]
خوانده: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی (در صورت اطلاع)، نشانی (در صورت اطلاع)]
بهای خواسته: [مبلغ دقیق] ریال
دلایل و منضمات: [اصل و کپی چک/سفته / گواهی عدم پرداخت بانک (در مورد چک) / کپی مصدق اظهارنامه (در صورت ارسال) و…]
شرح دادخواست:
با سلام و احترام،
به استحضار می رساند خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده] به موجب [چک/سفته] شماره [شماره چک/سفته] به تاریخ [تاریخ چک/سفته] صادره از حساب [نام بانک و شعبه]، مبلغ [مبلغ دقیق] ریال به اینجانب خواهان بدهکار می باشد. متاسفانه پس از سررسید [چک/سفته] و مراجعه به بانک/طلب از خوانده، ایشان از پرداخت وجه [چک/سفته] خودداری کرده اند. گواهی عدم پرداخت مربوط به چک (پیوست شماره ۱) و فتوکپی [چک/سفته] (پیوست شماره ۲) به پیوست تقدیم می گردد. با توجه به مراتب فوق و عدم پرداخت وجه، مستنداً به مواد ۳۱۰ و ۳۱۳ قانون تجارت و مواد ۱۹۸ و ۵۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ دقیق] ریال بابت اصل خواسته، به همراه کلیه خسارات دادرسی و خسارت تاخیر تادیه از تاریخ سررسید [چک/سفته] تا زمان اجرای حکم را از محضر دادگاه محترم دارم.
خواسته: صدور حکم بر محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ [مبلغ دقیق] ریال به انضمام خسارات دادرسی و تاخیر تادیه.
نمونه دادخواست تخلیه عین مستأجره
به: ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: تخلیه عین مستأجره
خواهان: [نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی، شماره تماس]
خوانده: [نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی (در صورت اطلاع)، نشانی (در صورت اطلاع)]
بهای خواسته: مقوم به [مبلغی که برای تعیین هزینه دادرسی اعلام می شود، مثلاً ۲۰۰ میلیون ریال]
دلایل و منضمات: [قرارداد اجاره نامه / سند مالکیت / اظهارنامه و…]
شرح دادخواست:
با سلام و احترام،
اینجانب خواهان، مالک شش دانگ یک واحد آپارتمان مسکونی/تجاری به نشانی [نشانی دقیق ملک] می باشم. به موجب اجاره نامه عادی/رسمی شماره [شماره قرارداد اجاره] مورخ [تاریخ قرارداد اجاره] (پیوست شماره ۱)، ملک مذکور به خوانده محترم آقای/خانم [نام خوانده] به مدت [مدت اجاره، مثلاً یک سال] اجاره داده شده است. تاریخ اتمام مدت اجاره [تاریخ پایان قرارداد] بوده است. علیرغم اتمام مدت اجاره و ارسال اظهارنامه رسمی به شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ اظهارنامه] (پیوست شماره ۲) جهت تخلیه ملک، خوانده محترم از تخلیه و تحویل ملک خودداری می نمایند. با توجه به اتمام مدت اجاره و عدم تخلیه ملک توسط مستأجر، مستنداً به ماده ۴۹۴ قانون مدنی و مواد ۱ و ۲ قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۷۶، تقاضای صدور حکم بر تخلیه عین مستأجره و تحویل آن به اینجانب، به انضمام کلیه خسارات دادرسی را از محضر دادگاه محترم دارم.
خواسته: صدور حکم بر تخلیه عین مستأجره و پرداخت خسارات دادرسی.
نمونه شکایت نامه به اداره کار
به: ریاست محترم اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان [نام شهرستان]
موضوع: شکایت از کارفرما بابت [مثال: عدم پرداخت حقوق و مزایا، اخراج غیرقانونی، عدم رعایت مقررات ایمنی و…]
مشخصات کارگر (شاکی): [نام و نام خانوادگی، کد ملی، نشانی، شماره تماس]
مشخصات کارفرما (مشتکی عنه): [نام شرکت/شخص، شماره ثبت شرکت/کد ملی، نشانی محل کار، شماره تماس]
دلایل و منضمات: [قرارداد کار / فیش های حقوقی / لیست بیمه / شهادت شهود / سوابق کاری و…]
شرح شکایت:
با سلام و احترام،
اینجانب [نام کارگر] به مدت [مدت همکاری، مثال: ۳ سال] در شرکت/کارگاه [نام شرکت/کارگاه] به مدیریت آقای/خانم [نام کارفرما] با سمت [سمت شغلی] مشغول به کار بوده ام. متاسفانه، کارفرما از تاریخ [تاریخ شروع تخلف، مثال: ۰۱/۰۱/۱۴۰۳] نسبت به [شرح دقیق تخلف کارفرما، مثال: عدم پرداخت حقوق و مزایای بنده، اخراج بنده بدون دلیل موجه و رعایت مقررات مربوط به سنوات و بیمه بیکاری، عدم واریز حق بیمه و…] اقدام نموده است. کلیه مستندات مربوط به رابطه کارگری و کارفرمایی و تخلفات صورت گرفته شامل [ذکر مدارک] به پیوست تقدیم می گردد. با توجه به تضییع حقوق بنده، مستنداً به قانون کار و قانون تامین اجتماعی، تقاضای رسیدگی و صدور رأی مقتضی جهت احقاق حقوق خود را از آن اداره محترم دارم.
خواسته: [مثال: الزام کارفرما به پرداخت حقوق و مزایای معوقه و سنوات / بازگشت به کار / پرداخت حق بیمه و…]
نتیجه گیری
آگاهی از نحوه نگارش صحیح شکوائیه و دادخواست، یک مهارت اساسی برای هر شهروندی است که می تواند در احقاق حقوق و دفاع از منافع مشروع، نقش کلیدی ایفا کند. با رعایت اصول نگارش، دقت در تکمیل اطلاعات و ارائه مستندات کافی، شما می توانید گامی موثر در جهت پیگیری مطالبات حقوقی یا کیفری خود بردارید. این راهنمای جامع تلاش کرد تا پیچیدگی های فرآیندهای قضایی را برای شما ساده سازی کند و ابزارهای لازم برای نگارش یک متن شکایت قوی و مستند را فراهم آورد. به یاد داشته باشید که در موارد پیچیده یا زمانی که با ابهامات قانونی مواجه هستید، مشاوره با وکیل متخصص همواره بهترین راهکار است.
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "چگونه متن شکایت بنویسیم؟ | راهنمای کامل و گام به گام" هستید؟ با کلیک بر روی قوانین حقوقی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "چگونه متن شکایت بنویسیم؟ | راهنمای کامل و گام به گام"، کلیک کنید.