تحول بودجه ای در بخش کشاورزی؛ از طرح های آبرسانی تا آبخیزداری

بخش کشاورزی علاوه بر تامین غذا، نقش مهمی در اقتصاد کشور دارد. توسعه این بخش می تواند منجر به ایجاد اشتغال، افزایش تولید و صادرات و ایجاد ارزش افزوده بیشتر شود اما در بودجه سال 1403 چه توجهی به آن شده است؟

به گزارش ووکس، توجه به بخش آب و کشاورزی از اهمیت بالای استراتژیک برای کشور برخوردار است، زیرا بخش کشاورزی اساسی ترین مولفه تامین غذای جامعه است. تامین منابع غذایی مورد نیاز جامعه باعث افزایش امنیت غذایی کشور می شود. از سوی دیگر  تامین منابع آب کافی برای کشاورزی و مصارف دیگر از جمله صنعتی و شهری اساسی است و به توسعه پایدار و پایداری کشور کمک می کند. بخش کشاورزی علاوه بر تامین غذا، نقش مهمی در اقتصاد کشور دارد. توسعه این بخش می تواند منجر به ایجاد اشتغال، افزایش تولید و صادرات و ایجاد ارزش افزوده بیشتر شود. با توجه به بررسی بخش دوم لایحه بودجه 1403 در مجلس شورای اسلامی، در این تحلیل به بررسی بخش آب و کشاورزی در بودجه 1403 خواهیم پرداخت.

طرح های جدید آبرسانی

در بودجه 1403 تعداد 11 طرح مهم تامین آب و آبرسانی لحاظ شده است. از جمله اقداماتی که در راستای این تامین بودجه انجام می شود می توان به آبرسانی به شهرهای شیراز و خرامه، تامین آب بیضاء و روستاها از خط دوم آبرسانی به شیراز از سد درودزن، تامین آب شرب مشهد از رودخانه های مرزی یال شمالی هزار مسجد، آبرسانی به شهرها و روستاهای استان البرز، آبرسانی به برخی از شهرهای استان سمنان، خط انتقال آب به شهرستان های غرب استان تهران، آبرسانی از محدوده سرانی به شهرهای استان خراسان شمالی و… اشاره کرد.

از سوی دیگر، اعتبار طرح های تامین آب و آبرسانی به شهرها و روستا از 12880 میلیارد تومان به 22403 میلیارد تومان و اعتبار طرح های اجرای سدها و سازه های انتقال آب از 6033 میلیارد تومان به 10472 میلیارد تومان و از سوی دیگر، اعتبار طرح های حاکمیتی بخش آب (تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، ساماندهی رودخانه ها، تجهیز نقاط مصرف به ابزار اندازه گیری جهت تحویل حجمی آب و طرح های مطالعات کمی و کیفی منابع آب) از 1458 میلیارد تومان به 2331 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.

اهداف حوزه آب و آبفا در بودجه 1403

از جمله اهداف تخصیص بودجه به این حوزه، توجه به مواردی همچون افتتاح 26 سد با ظرفیت آب تنظیمی 1.2  میلیارد متر مکعب در سال، آبگیری 7 سد با حجم آب تنظیمی حدود 1.06 میلیارد متر مکعب در سال، بهره برداری از 25 طرح آبرسانی با ظرفیت حدود 662 میلیون متر مکعب در سال، احداث حدود 21 هزار هکتار و آب اندازی حدود 100هزار هکتار از شبکه اصلی آبیاری و زهکشی، پیگیری اجرای طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی (صرفه جویی 616 میلیون مترمکعب) و تجهیز 250 نقطه به ابزار اندازه گیری جریان در آب های سطحی است.

همچنین از جمله اهداف دیگر نیز می توان به اصلاح و تعدیل 51000 پروانه های بهره برداری از چاههای مجاز و انسداد 34000 چاه غیرمجاز، خرید و نصب 34000 کنتور بر روی چاه های کشاورزی، افزایش جمعیت تحت پوشش خدمات فاضلاب به میزان 5 درصد (درصد پوشش سال 1401 برابر 54 درصد بوده است)، تقویت اعتبار  طرح های فاضلاب در حال اجرای استان های ساحلی کشور و شهرهای دارای مشکلات بهداشتی و افتتاح 31 تصفیه خانه فاضلاب در کشور به ظرفیت مجموع 692 هزار مترمکعب درشبانه روز اشاره کرد.

تحول بودجه 1403 در حوزه کشاورزی و منابع طبیعی

با توجه به ضرورت توجه به تامین آب و کشاورزی، این اهمیت به صورت صحیح در بودجه 1403 منعکس شده و اقدامات تحولی بسیاری در این زمینه انجام شده است.

از جمله این موارد این است که به منظور افزایش تولید 5.5 میلیون تن محصولات کشاورزی، اعتبار طرح های حمایت از تولید محصولات زراعی، باغی و دام و طیور از 589 میلیارد تومان به 3278 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.همچنین برای حفاظت از منابع طبیعی کشور، اعتبار طرح های اجرای آبخیزداری و بیابانزدایی از 1593 میلیارد تومان به 3640 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.

اقدام مهم دیگر این است که به منظور بهره وری از آب کشاورزی اعتبار طرح های توسعه زیر ساخت های آب و خاک کشاورزی (سیستم های آبیاری نوین، شبکه های آبیاری و زهکشی 3 و 4) از 3413 میلیارد تومان به 4948 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است و همچنین تولید محصولات کشاورزی (زراعی و باغی و دامی و شیلات) به میزان 5.5 میلیون تن در سال 1403 افزایش یافته است.

تکمیل و بهره برداری از شبکه های فرعی آبیاری و زهکشی به میزان 100 هزار هکتار متناظر طرح های مهار آبهای مرزی از محل یک میلیارد دلار تسهیلات صندوق توسعه ملی و 7600 هکتار با اعتباری معادل760 میلیارد تومان، بازسازی و احیای قنوات به میزان 350 کیلومتر با اعتباری معادل 855 میلیارد تومان و اجرای روش های نوین آبیاری تحت فشار و کم فشار در سطح 29 هزار هکتار با اعتباری معادل 2270 میلیارد تومان نیز از جمله این اقدامات تحولی است.

همچنین اجرای طرح های آبخیزداری در سطح حدود 310 هزار هکتار با اعتباری برابر 1550 میلیارد تومان، اجرای طرح های مقابله با بیابانزایی و مهار کانون های بحرانی گرد و غبار در سطح 23 هزار هکتار با اعتباری برابر 411 میلیارد تومان، تامین اعتبار مورد نیاز به منظور بازسازی تاسیسات و تجهیزات و سالن های مجتمع مرغ لاین و افزایش سهم جوجه کوشتی یک روزه  نژاد داخلی (آرین) از 6 درصد به 15درصد، حمایت از تولید محصولات راهبردی کشاورزی و ارتقاء ضریب خود اتکایی با رویکرد حمایت از افزایش تولید گندم با پیش بینی اعتبار 2200 میلیارد تومان از جمله دیگر اقدامات است.

از جمله این اقدامات می توان به پیش بینی اعتبار تامین تجهیزات حفاظت و اطفای حریق عرصه های منابع طبیعی کشور با پیش بینی اعتباری برابر 288 میلیارد تومان با رشد 66 درصدی نسبت به سال 1402 (179 میلیارد تومان) و پیش بینی 6000 میلیارد تومان برای صندوق بیمه محصولات کشاورزی جهت تامین سهم دولت و افزایش ضریب نفوذ بیمه از 18 درصد به 25 درصد و اجرای پوشش بیمه فراگیر محصولات اساسی کشاورزی (گندم و دانه های روغنی) در راستای بند الحاقی ماده 34 احکام برنامه هفتم نیز اشاره کرد.

بخش آب و کشاورزی از اهمیت بالایی برای کشور برخوردار است، زیرا تاثیر بسیار زیادی بر امنیت غذایی، اقتصاد ملی، محیط زیست و پایداری کلانشهرها و جوامع دارد. تحلیل بودجه 1403 نشان می دهد که ضرورت این موضوع توسط دولت ونهاد متولی بودجه به درستی درک و اعمال شده است.

پایان خبر ووکس