چاپستیک: آموزش قدم به قدم استفاده صحیح و آداب کامل

برای بسیاری از ما که با قاشق و چنگال بزرگ شده ایم ایده غذا خوردن با دو چوب باریک ممکن است چالش برانگیز و حتی کمی ترسناک به نظر برسد. اما در بسیاری از کشورهای آسیایی از جمله چین ژاپن و کره چاپستیک ابزار اصلی صرف غذاست و بخشی جدایی ناپذیر از فرهنگ غذایی آن ها محسوب می شود. یادگیری نحوه استفاده صحیح از چاپستیک نه تنها به شما امکان می دهد از طیف وسیعی از غذاهای لذیذ آسیایی لذت ببرید بلکه دریچه ای به سوی درک عمیق تر آداب و رسوم این مناطق باز می کند.

چرا اکثر مردم آسیا برای خوردن غذا از چاپستیک استفاده می کنند؟

استفاده از چاپستیک ریشه در تاریخ کهن آسیا به ویژه چین دارد که قدمت آن به حدود ۳۰۰۰ سال پیش بازمی گردد. این ابزار ساده در ابتدا بیشتر برای پخت وپز و سرو غذا استفاده می شد اما به تدریج به وسیله اصلی برای خوردن غذا تبدیل شد. گسترش فرهنگ استفاده از چاپستیک به کشورهای همسایه مانند ژاپن کره ویتنام و تایلند صورت گرفت و امروزه بخش مهمی از هویت فرهنگی آن ها محسوب می شود.

دلایل مختلفی برای رواج چاپستیک در این مناطق وجود دارد. یکی از این دلایل می تواند به نوع غذاهای رایج در این کشورها مربوط باشد که اغلب شامل تکه های کوچک گوشت سبزیجات و رشته ها هستند که به راحتی با چاپستیک قابل برداشتن هستند. همچنین برخی معتقدند که غذا خوردن با چاپستیک باعث می شود فرد آهسته تر غذا بخورد که این امر می تواند به هضم بهتر و حتی کنترل وزن کمک کند. چاپستیک ها معمولاً از مواد طبیعی مانند بامبو چوب یا فلز ساخته می شوند.

نحوه استفاده و در دست قرار دادن چوب های چاپستیک

یادگیری نحوه صحیح در دست گرفتن چاپستیک اولین گام برای تسلط بر این مهارت است. برای افراد راست دست چوب اول (پایینی) ثابت است و حرکتی ندارد. این چوب را طوری در دست راست خود قرار دهید که انتهای پهن تر آن در فرورفتگی بین انگشت اشاره و شست قرار گیرد و قسمت باریک تر آن روی بند اول انگشت حلقه تکیه کند. این چوب باید به صورت محکم اما بدون فشار بیش از حد در این وضعیت نگه داشته شود.

حالت نگه داشتن چوب پایینی شبیه به گرفتن قلم است با این تفاوت که چوب پایین تر و با زاویه متفاوتی قرار می گیرد. مطمئن شوید که این چوب کاملاً ثابت است و هنگام حرکت دادن چوب بالایی جابجا نمی شود. راحت بودن دست و انگشتان در این مرحله بسیار مهم است زیرا فشار زیاد می تواند باعث خستگی و لرزش دست شود و کنترل چاپستیک ها را دشوار کند.

نحوه استفاده از چاپستیک ها

حالا نوبت به چوب دوم (بالایی) می رسد که قسمت متحرک چاپستیک است و برای برداشتن غذا از آن استفاده می شود. این چوب را مانند یک قلم بین انگشت اشاره و شست خود قرار دهید به طوری که روی بند دوم انگشت وسط شما تکیه کند. این چوب باید قابلیت حرکت آزادانه داشته باشد و با استفاده از انگشتان اشاره و وسط کنترل شود.

مرحله 1

برای برداشتن غذا چوب بالایی را با خم و راست کردن انگشتان اشاره و وسط حرکت دهید. چوب پایینی ثابت می ماند و فقط چوب بالایی است که به سمت پایین و بالا حرکت می کند. این حرکت باید روان و کنترل شده باشد تا بتوانید با دقت غذا را بگیرید.

مرحله 2

با باز کردن انگشتان اشاره و وسط دهانه بین دو چوب را باز کنید تا بتوانید تکه غذا را در میان آن ها قرار دهید. اندازه باز شدن دهانه بستگی به اندازه تکه غذایی دارد که قصد برداشتن آن را دارید.

مرحله 3

پس از قرار دادن غذا بین نوک دو چوب انگشتان اشاره و وسط را به سمت داخل خم کنید تا دو چوب به هم نزدیک شده و غذا را محکم بگیرند. مراقب باشید فشار زیادی وارد نکنید تا غذا له نشود یا از بین چاپستیک ها بیرون نریزد.

مرحله 4

پس از گرفتن غذا می توانید آن را به سمت دهان خود ببرید. مهم است که در تمام مراحل دست خود را شل و راحت نگه دارید تا کنترل دقیقی بر حرکت چاپستیک ها داشته باشید. تمرین با اشیاء کوچک و غیرلغزنده مانند حبه قند یا تکه های نان می تواند به شما کمک کند تا به این حرکت عادت کنید.

آداب غذا خوردن با چوب های چاپستیک

استفاده از چاپستیک فقط به نحوه در دست گرفتن آن محدود نمی شود؛ آداب خاصی نیز در کشورهای آسیایی برای غذا خوردن با آن وجود دارد که رعایت آن ها نشانه احترام به فرهنگ میزبان است. یکی از مهم ترین آداب این است که هرگز چاپستیک ها را به صورت عمودی در کاسه برنج فرو نکنید زیرا این کار شبیه به مراسم تدفین است و بدشگون تلقی می شود.

استفاده از چاپستیک برای اشاره کردن به افراد یا اشیاء سر میز نیز بی ادبانه محسوب می شود. همچنین از لیسیدن نوک چاپستیک ها یا استفاده از آن ها برای هم زدن غذا در ظرف مشترک یا جستجو در آن خودداری کنید. هل دادن غذا از یک چاپستیک به دیگری یا استفاده از چاپستیک ها مانند چنگال برای سیخ کشیدن غذا یا پیچیدن رشته ها به دور آن نیز مرسوم نیست.

پس از اتمام غذا یا در حین استراحت چاپستیک ها را روی ظرف غذا رها نکنید. بهترین کار این است که آن ها را روی نگهدارنده مخصوص چاپستیک (در صورت وجود) قرار دهید یا به صورت موازی روی لبه کاسه یا بشقاب بگذارید به طوری که نوک آن ها به سمت چپ یا دور از خودتان باشد. هنگام تعارف غذا از ظرف مشترک به دیگران در برخی فرهنگ ها مرسوم است که از انتهای دیگر چاپستیک ها (قسمت پهن تر) استفاده شود.

خوردن نودل و غذاهای رشته ای با چاپستیک

خوردن غذاهای رشته ای مانند نودل با چاپستیک روش خاص خود را دارد و می تواند کمی چالش برانگیز باشد اما با کمی تمرین آسان می شود. برای برداشتن نودل نوک دو چاپستیک را به هم نزدیک کنید و آن ها را در میان رشته ها فرو ببرید. سپس با چرخاندن چاپستیک ها مقداری از رشته ها را به دور آن ها بپیچید تا یک دسته از نودل ها جمع شود.

پس از پیچیدن نودل ها آن ها را به سمت دهان خود ببرید. در برخی فرهنگ ها مانند چین و کره ایجاد صدای مکیدن یا هورت کشیدن هنگام خوردن نودل نه تنها بی ادبانه نیست بلکه نشان دهنده لذت بردن از غذا و قدردانی از آشپز محسوب می شود. برای خوردن برنج به خصوص برنج چسبناک می توانید چاپستیک ها را مانند یک بیلچه کوچک استفاده کرده و دسته ای از برنج را بردارید و به سمت دهان ببرید.

آیا غذا خوردن با چاپستیک دشوار است؟

در ابتدا ممکن است کمی دشوار به نظر برسد و نیاز به تمرین دارد اما با کمی صبر و تکرار به راحتی می توانید نحوه استفاده صحیح از آن را یاد بگیرید و در آن مهارت پیدا کنید.

تفاوت چاپستیک چینی و ژاپنی چیست؟

چاپستیک های ژاپنی معمولاً کوتاه تر و نوک تیزتر از چاپستیک های چینی هستند که اغلب بلندتر و نوک گردترند. تفاوت های دیگری نیز در جنس و طراحی آن ها وجود دارد.

برای یادگیری غذا خوردن با چاپستیک چقدر زمان لازم است؟

مدت زمان لازم برای یادگیری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی سریع یاد می گیرند و برخی دیگر به تمرین بیشتری نیاز دارند. معمولاً با چند وعده غذا خوردن با چاپستیک می توانید مهارت اولیه را کسب کنید.

چه غذاهایی با چاپستیک خورده می شوند؟

چاپستیک برای خوردن انواع غذاهای آسیایی مانند برنج نودل سوشی تکه های گوشت و سبزیجات و بسیاری از غذاهای دیگر استفاده می شود که به صورت لقمه ای یا رشته ای سرو می شوند.

اولین بار چاپستیک در کجا استفاده شد؟

اولین بار چاپستیک در کشور چین و حدود ۳۰۰۰ سال پیش مورد استفاده قرار گرفت. استفاده از آن به تدریج در کشورهای دیگر شرق و جنوب شرق آسیا نیز رایج شد.

آیا آداب خاصی برای غذا خوردن با چاپستیک وجود دارد؟

بله آداب متعددی برای استفاده از چاپستیک وجود دارد که شامل نحوه قرار دادن آن هنگام استراحت عدم اشاره با آن عدم فرو کردن عمودی در برنج و عدم استفاده برای جستجو در غذا می شود.