غذاهای سنتی یزد: معرفی 12 غذای معروف + بهترین رستوران ها

سفر به شهر تاریخی یزد بدون چشیدن طعم غذاهای سنتی آن تجربه ای ناقص خواهد بود. بسیاری از مسافران پیش از سفر به دنبال آشنایی با این طعم های اصیل هستند تا بتوانند بهترین انتخاب را برای وعده های غذایی خود داشته باشند و از فرهنگ غذایی غنی این منطقه لذت ببرند. این مطلب راهنمای شماست تا با شناخته شده ترین و خوشمزه ترین غذاهای محلی یزد آشنا شوید و برای یک شکم گردی به یادماندنی در شهر بادگیرها آماده شوید.

آش های یزد

آش ها جایگاه ویژه ای در سفره یزدی ها دارند و تنوع آن ها نشان دهنده خلاقیت مردم این دیار در استفاده از مواد اولیه محلی است. این آش ها که اغلب مقوی و سرشار از حبوبات و سبزیجات هستند می توانند به عنوان یک وعده کامل یا میان وعده ای دلچسب سرو شوند و طعم های متفاوتی از ترش و ملس تا شیرین را در بر می گیرند.

آش شولی

آش شولی یکی از نمادهای آشپزی یزد است و کمتر کسی است که به این شهر سفر کند و نام آن را نشنیده باشد. این آش که بیشتر به عنوان میان وعده یا عصرانه سرو می شود طعمی خاص و متفاوت دارد و با مواد اولیه ای همچون اوماج (خمیری از آرد) چغندر سبزی آش عدس و لپه پیاز و ادویه جات تهیه می شود. افزودن سرکه به آن طعم ملس و دلپذیری ایجاد می کند.

آش گندم

آش گندم یزدی که گاهی با نام آش امام حسین (ع) نیز شناخته می شود یکی از آش های مقوی و پرطرفدار است که در مناسبت های خاص و شب های سرد سال پخته می شود. این آش با گندم پوست کنده نخود لوبیا چیتی عدس و سبزی آش تهیه شده و با پیاز داغ سیر داغ نعنا داغ و کشک سرو می شود. برخی برای طعم ترش تر از سرکه استفاده می کنند.

آش انار

آش انار با طعم ملس و رنگ زیبایش یکی از آش های محبوب یزد به ویژه در شب یلداست. این آش که اصالت آن به مناطقی با باغات انار همچون عقدا برمی گردد با انار دانه شده یا رب انار لپه برنج سبزی آش و ادویه جات تهیه می شود. گاهی گوشت چرخ کرده نیز به آن اضافه می شود که طعم آن را غنی تر می کند.

آش ماش

آش ماش آشی ساده و مقوی است که در مهریز یزد شهرت دارد و اغلب به عنوان صبحانه سرو می شود. این آش با ماش سبزی آش (تره جعفری گشنیز اسفناج) برنج پیاز داغ نعنا داغ و رب گوجه فرنگی تهیه می شود. در برخی دستورها کشک نیز به آن اضافه می شود که در این صورت وجود اسفناج در سبزی آش ضروری است.

خورشت های یزدی

خورشت ها بخش مهمی از غذاهای سنتی یزد را تشکیل می دهند که با خلاقیت و استفاده از مواد محلی طعم هایی منحصر به فرد پیدا کرده اند. این خورشت ها معمولاً با برنج سرو می شوند و ترکیبی از گوشت حبوبات سبزیجات و چاشنی های خاص یزدی هستند.

قیمه نخود

قیمه نخود یزدی نسخه ای متفاوت و اصیل از خورش قیمه رایج است. تفاوت اصلی آن در استفاده از نخود به جای لپه است که بافت و طعم متفاوتی به آن می دهد. این خورش با گوشت پیاز نخود لیمو امانی دارچین هل و زعفران تهیه می شود و برخلاف قیمه معمولی معمولاً رب گوجه فرنگی ندارد که باعث می شود رنگ آن زرد باشد.

فسنجان یزدی

فسنجان یزدی که به نام متنیجه نیز شناخته می شود یکی از خورشت های پیچیده و خوش طعم این دیار است. علاوه بر گردو رب انار و گوشت در این فسنجان از چغندر به یا سیب و حتی برگ زردآلو یا آلوچه استفاده می شود. این ترکیبات طعمی خاص و ملس ایجاد می کنند و میزان ترشی یا شیرینی آن قابل تنظیم بر اساس ذائقه است.

خورش به آلو

خورش به آلو یزدی خورشتی فصلی و خوش عطر است که معمولاً در پاییز پخته می شود. این خورش طعمی ملس دارد و با ترکیب به آلو گوشت (گاو گوسفند یا مرغ) لپه لیمو ترش زعفران و رب گوجه فرنگی تهیه می شود. چاشنی هایی مانند شکر و زنجبیل طعم آن را کامل می کنند و اغلب در مجالس و مهمانی ها سرو می شود.

سایر غذاها در غذاهای محلی یزد

سفره یزدی ها محدود به آش و خورشت نیست و شامل انواع غذاهای دیگر از اشکنه های ساده تا کوفته ها و غذاهای خاص محلی می شود. این تنوع نشان دهنده غنای فرهنگ غذایی این منطقه است.

اشکنه یزدی

اشکنه یزدی غذایی ساده و سریع است که با سیب زمینی پیاز شنبلیله (خشک یا تر) آرد و ادویه جات تهیه می شود. این اشکنه طعمی خاص و دلپذیر دارد و به سرعت آماده می شود. برخی برای طعم بهتر کمی رب گوجه فرنگی و عدس نیز به آن اضافه می کنند. این غذا گزینه ای مناسب برای وعده های سبک یا روزهای سرد است.

آبگوشت یزدی

آبگوشت یزدی یا آبگوشت ترش نسخه ای متفاوت از آبگوشت رایج است که با افزودن آلو لیمو امانی یا حتی لواشک طعمی ترش پیدا می کند. این غذا با گوشت نخود لوبیا سیب زمینی و گوجه فرنگی پخته شده و سبزیجات معطر خشک مانند شنبلیله یا ترخون نیز در آن استفاده می شود. این آبگوشت معمولاً با نان سبزی و ترشی سرو می شود.

کوفته نخودچی

کوفته نخودچی یا کوفته یزدی یکی از کوفته های معروف ایرانی است که اصالت آن به یزد برمی گردد. این کوفته با گوشت چرخ کرده آرد نخودچی سبزیجات معطر (معمولاً تازه) و ادویه جات تهیه می شود. تهیه آن به مهارت نیاز دارد تا کوفته ها وا نروند. بافت نرم و طعم خاص آرد نخودچی آن را متمایز می کند.

تاس کباب یزدی

تاس کباب یزدی غذایی محبوب برای مهمانی ها و دورهمی هاست که با ترکیب گوشت چرخ کرده یا خورشتی پیاز سیب زمینی رب گوجه فرنگی و ادویه هایی مانند دارچین تهیه می شود. گاهی هویج نیز برای رنگ و طعم بهتر به آن اضافه می شود. این غذا به صورت لایه لایه پخته شده و با نان سبزی و ماست سرو می شود.

کله گیپا

کله گیپا غذایی خاص و ثبت شده در میراث فرهنگی یزد و اردکان است که با سیرابی گوسفندی به شکل شکم پر تهیه می شود. داخل سیرابی با مایه ای از گوشت ماش برنج و پیاز پر شده و سپس پخته می شود. این غذا گاهی با کله و پاچه نیز سرو می شود و طعمی منحصربه فرد و مقوی دارد که با ادویه هایی مانند زیره و پودر نارنج طعم دار می شود.

غذای سنتی یزد کجا بخوریم؟

برای چشیدن طعم اصیل غذاهای سنتی یزد رستوران های متعددی در این شهر وجود دارند که برخی از آن ها فضایی سنتی و دلنشین دارند. این رستوران ها فرصتی عالی برای تجربه فرهنگ غذایی یزد در کنار بازدید از جاذبه های گردشگری هستند.

رستوران هایی مانند تالار یزد رستوران هتل جاده ابریشم با فضای قاجاری و حیاط دلنشینش و رستوران سنتی خوان دوحد که بخشی از اقامتگاه است و به خاطر آش شولی معروفش شناخته می شود از جمله بهترین گزینه ها برای صرف غذاهای محلی در یزد هستند. این مکان ها با حفظ اصالت در طبخ و سرو تجربه ای به یادماندنی از طعم های یزدی را ارائه می دهند.

معروف ترین غذای یزد چیست؟

یکی از معروف ترین و نمادین ترین غذاهای یزد آش شولی است که کمتر در شهرهای دیگر یافت می شود و طعمی خاص و یزدی دارد. کوفته پلو و کله گیپا نیز جزو غذاهای شناخته شده یزد محسوب می شوند.

بهترین غذاهای سنتی یزد کدامند؟

انتخاب بهترین غذا به سلیقه شما بستگی دارد اما آش شولی قیمه نخود خورش به آلو فسنجان یزدی (متنیجه) و آش گندم یزدی از جمله محبوب ترین و خوشمزه ترین غذاهای سنتی یزد هستند که امتحان کردن آن ها توصیه می شود.

صبحانه محلی یزد چیست؟

برخی غذاهای یزدی به عنوان صبحانه سرو می شوند. آش ماش فله (نوعی فرنی با شیر آغوز) مشتوک (ترکیبی از نان خشک پنیر و سبزیجات) و اشکنه سماوری از جمله صبحانه های محلی یزد هستند که مقوی و متفاوت اند.

غذاهای فراموش شده یزد کدامند؟

با تغییر سبک زندگی برخی از غذاهای سنتی یزد کمتر از گذشته رایج هستند و می توان آن ها را جزو غذاهای فراموش شده یزد دانست. فله که با شیر آغوز تهیه می شود به دلیل کاهش دسترسی به این ماده اولیه کمتر از قبل تهیه می شود.

طرز تهیه قیمه نخود یزدی

قیمه نخود یزدی با گوشت پیاز نخود (به جای لپه) لیمو امانی دارچین هل و زعفران پخته می شود. مواد مانند قیمه معمولی تفت داده شده و با افزودن آب می پزند تا نخود و گوشت نرم شوند. رب گوجه فرنگی معمولاً در آن استفاده نمی شود.

طرز تهیه آش شولی

آش شولی با اوماج (خمیر آردی) چغندر سبزی آش عدس لپه پیاز و ادویه جات تهیه می شود. مواد پخته شده و در نهایت سرکه به آن اضافه می شود تا طعم ملس پیدا کند. این آش معمولاً غلظت مناسبی دارد.